درمان ناباروری در مردان
امروزه با وجود پیشرفتهای قابل توجه در حوزه درمان نازایی، همچنان ناباروری اتفاق استرسزا و چالشبرانگیزی برای زوجهای جوان و خانوادههای آنها محسوب میشود.
البته ناباروری در گذشته مسیری تلقی می شد که انتهایش فقط به زنان بازمی گشت، اما امروزه با افزایش سطح آگاهی های عمومی زوج های نابارور دریافته اند که نیمی از علل ناباروری به خانم ها و نیم دیگر آن به آقایان باز می گردد.
دکتر جلیل حسینی، متخصص اورولوژی با تاکید بر این که ۵۰ درصد ناباروری ها به آقایان و مشکلات مربوط به نطفه در آنان بازمی گردد، می گوید: خوشبختانه ناباروری در آقایان در بیشتر موارد، حتی در صورتی که مشکلات ژنتیک و کروموزومی در بروز آن نقش داشته باشد، قابل درمان است.
البته متخصصان تاکید می کنند که شناخت کامل عوامل موثر در ناباروری غیرممکن است و با وجود تشخیص بسیاری از بیماری های ژنتیک و غیرژنتیک و نیز عوامل اکتسابی در بروز ناباروری، علت بروز نازایی در برخی زوجین همچنان ناشناخته باقی می ماند.
استرس بارداری را به تاخیر می اندازد
ابتدایی ترین، مهم ترین و قابل حل ترین مساله ای که بارداری یک خانم را با تاخیر مواجه می کند، استرس و فشار روحی است که به دنبال تاخیر در فرزنددار شدن، برای زوجین ایجاد می شود. در بسیاری موارد چنین زوجینی مشکل جسمی خاصی برای بچه دار شدن ندارند، ولی با ترس از وجود داشتن اختلالات باروری مواجه اند و همین مساله آنها را با تاخیر در فرزنددار شدن مواجه می کند که به گفته متخصصان چنین مشکلی با انجام مشاوره های روان شناسی و بهره گیری از راهکارهایی برای غلبه بر استرس و نگرانی مرتفع می شود و بارداری اتفاق می افتد.
مردانی که در دام ناباروری می افتند؟
بررسی متخصصان نشان داده است که اختلالات جنسی چون انزال زودرس، اختلال در نعوظ و کاهش میل جنسی همچنین سابقه جراحی قبلی روی دستگاه تناسلی، واریکوسل (اتساع و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی بالای بیضه ها)، شیمی درمانی و رادیو تراپی، عفونت های آمیزشی، کشیدن سیگار، در معرض گرما بودن، پوشیدن لباس های خیلی تنگ و ابتلا به برخی بیماری های ویروسی چون اوریون در دوران جوانی، سابقه ضربه، مصرف داروهای هورمونی و داشتن رژیم های غذایی بسیار سخت و غیراصولی از عواملی است که می تواند به اختلالات ناباروری در آقایان منتهی شود. البته دکتر حسینی در گفت و گو با جام جم با اشاره به مواردی که نطفه سازی در آقایان صورت نمی گیرد، می گوید: در چنین مواردی بررسی عوامل مختلف موثر بر اختلالات باروری در شخص صورت می گیرد و اگر از میان آنها علت مشخصی یافت نشود، بحث اختلالات ژنتیکی و کروموزومی مطرح می شود. خوشبختانه اکنون تست های پیشرفته اندازه گیری هورمون ها و تست های ژنتیک و کروموزومی وجود دارد و با درمان های نوین ناباروری امکان بچه دار شدن این دسته از آقایان نیز فراهم شده است.
مراقب عوامل خطر ناباروری در اطرافتان باشید
بسیاری از عواملی که به سبک و شیوه زندگی آقایان باز می گردد، خواسته یا ناخواسته عوارض بی شماری را بر روند سلامت جسمی از جمله سلامت باروری در آنها به جا می گذارد.
به گفته دکتر حسینی، برخی عوامل ازجمله سیگار کشیدن، مصرف الکل و مواد مخدر در بروز ناباروری آقایان بسیار تاثیرگذار است. به بیان دیگر اثرات سیگار کشیدن در بروز اختلالات مربوط به تولید، شکل و حرکت نطفه در آقایان ثابت شده است. همچنین ایستادن طولانی مدت یا کار کردن در محل های بسیار گرم نیز به بروز اختلالات باروری در آقایان متنهی می شود. به بیان دیگر دمای عضو تولید مثلی آقایان همیشه باید دمایی پایین تر از دمای معمولی بدن یعنی ۳۷ درجه داشته باشد. مشاغلی که با نشستن یا رانندگی طولانی مدت همراه است نیز می تواند در بروز ناباروری بسیار موثر باشد. این اورولوژیست با تاکید بر منع مصرف داروهای هورمونی که در بدنسازی با هدف افزایش حجم توده عضلانی استفاده می شود، می افزاید: مصرف این داروها افراد را دچار اختلالات تولید نطفه و در مواردی نازایی می کند. همچنین مصرف برخی داروهای آنتی بیوتیکی یا برخی داروهای ضدافسردگی، ضد فشار خون و نیز برخی داروهایی که برای ناراحتی های معده تجویز می شود می تواند با عوارضی چون اختلالات باروری در آقایان همراه باشد.
میوه و سبزیجات تازه مصرف کنید
تاثیر نوع تغذیه بر حفظ سلامت باروری در آقایان به اثبات رسیده، تا جایی که دکتر حسینی در پاسخ به این پرسش که رژیم غذایی سخت می تواند به بروز اختلالات باروری در آقایان منجر بشود یا خیر، می گوید: رژیم غذایی غیراصولی با کاهش دادن کالری مورد نیاز روزانه و نیز ویتامین و املاح ضروری برای بدن در روند باروری و بخصوص نطفه سازی آقایان بدون شک تاثیرگذار است. بر این اساس آقایان نباید از مصرف میوه و سبزیجات تازه در کنار مصرف مکمل های ویتامینی غافل شوند.
پس می توان نتیجه گرفت که سوء تغذیه و مصرف ناکافی غذاهای ضروری سبب اختلال در تولید و کار اسپرم ها می شود.
پیگیر باشید، اما بدون نگرانی
متخصصان اورولوژیست تاکید می کنند که چند ماه تلاش بی نتیجه برای صاحب فرزند شدن، لزوما به معنای آن نیست که هریک از زوجین با اختلالات باروری روبه رو هستند، اما اگر با گذشت یک یا دو سال، بارداری در خانم اتفاق نیفتد و در صورتی که سابقه ای از جراحی در دستگاه تولید مثلی یا ابتلا به بیماری خاصی نیز در مرد وجود داشته باشد یا این که مشکلی در روابط زناشویی دیده شود، باید به متخصصان در مراکز ناباروری مراجع کرد. البته دکتر حسینی بر برخی مشکلات جسمی چون سردرد های شدید در آقایان نیز به عنوان نشانه قابل تامل در بروز ناباروری تاکید می کند و می افزاید: در موارد معدودی برخی تومورها در مغز به بالا رفتن هورمونی در بدن (پرولاکتین) منجر می شود که اختلال ترشح هورمون های جنسی مردانه و کاهش تولید نطفه را به دنبال دارد. در صورت وجود چنین مشکلی می توان شخص را از طریق مصرف دارویی یا جراحی درمان کرد.
سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه
سلام