کلسترول خون چیست؟ با کلسترول بالای خون چه کنیم؟
آیا در آزمایش خونی که دادهاید، کلسترول خونتان بالا بوده؟ آیا هدف پایین آوردن کلسترول خون را دارید؟ اولین قدم برای شما این است که بفهمید کلسترول خون چیست.کلسترول یک ماده چربی مانند و مومی است که در کبد و سایر سلولها ساخته شده و در بعضی از انواع غذاهای خاص از جمله لبنیات، تخم مرغ و گوشت یافت میشود.بدن برای عملکرد عادی و مناسب به میزان مناسبی کلسترول نیاز دارد. دیواره ها و غشاء سلولی بدن برای تولید هورمون، ویتامین D و اسیدهای صفراوی که به هضم چربی کمک میکند نیاز دارد، البته این نیاز مقدار محدودی بوده و اگر خیلی بیشتر از میزان مورد نیازتان دریافت کنید، بدنتان در خطر انواع بیماری از جمله بیماری های قلبی قرار میگیرد.
کلسترول خون و بیماری های قلبی
زمانیکه میزان زیادی کلسترول در خون شما موجود باشد، ممکن است این کلسترول ها رسوب کرده باعث تنگ شدن رگهای شما و در نتیجه کاهش خونرسانی به قلب میشود. در گذر زمان این باریک شدن رگها باعث تصلب شریان و درنتیجه ابتلا به بیماری های قلبی میشود. زمانیکه خون حاوی اکسیژن کافی به قلب نرسد، فرد دچار درد قفسه سینه و در نتیجه آنژین میشود. اگر خونرسانی به بخشی از قلب کاملا قطع شود، فرد دچار بیماری عروق کرونر و در نتیجه سکته قلبی میشود.
انواع کلسترول چیست؟
کلسترولی که درون خون شما حرکت میکند، به پروتئین ها میچسبد و تشکیل بستهای بنام لیپوپروتئین میدهد. لیپوپروتئین ها به چند دسته پرچگالی، کم چگالی و یا خیلی کم چگالی بسته به ترکیب میزان چربی و پروتئین تقسیم میشوند.
لیپوپروتئین کم چگالی(LDL). این نوع لیپوپروتئین که به LDL یا کلسترول بد معروف است، میتواند باعث رسوب در دیواره رگها شده و رگ ها را باریک نماید. هرچه LDL بیشتری در خون موجود باشد، خطر بیماری قلبی در افراد بیشتر میشود.
لیپوپروتئین پرچگالی (HDL). این نوع لیپوپروتئین که به HDL یا کلسترول خوب معروف است، به بدن برای دفع کلسترول بد یا LDL کمک میکند. هرچه سطح HDL خون بالاتر باشد، بهتر است. اگر سطح HDL خون پایین باشد خطر بیماری های قلبی افزایش میدهد.
لیپوپروتیئن خیلی کم چگالی (VLDL). این نوع لیپوپروتئین که شبیه کلسترول LDL است، اما میزان چربی در آن بیشتر از همه بوده و میزان خیلی کمی پروتئین دارد.
تری گلیسیرید. تری گلیسیرید نوع دیگری چربی خون است که در خون موجود است و از انواع خیلی کم چگالی میباشد. کالری اضافی، الکل یا قندخون موجود در بدن به تری گلیسیرید نبدیل شده و در سلولهای چربی درون بدن ذخیره میشوند.
چه عواملی بر سطح کلسترول خون تاثیر دارد؟
طیف مختلفی از عوامل متفاوت میتواند بر سطح کلسترول خون تاثیر بگذارد. این عوامل شامل:
- رژیم غذایی. چربی های اشباع و کلسترول موجود در خوراکیها سطح کلسترول خون، را افزایش میدهد. سعی به کاهش مصرف خوراکیهای حاوی چربی اشباع و کلسترول نمایید.
- وزن بدن. اضافه وزن و چاقی علاوه بر اینکه خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش میدهد، باعث افزایش سطح کلسترول خون هم میشود. کاهش وزن میتواند به شما برای کاهش کلسترول LDL و افزایش کلسترول HDL کمک نماید.
- ورزش. فعالیت بدنی و ورزش منظم سطح کلسترول HDL را افزایش داده و سطح کلسترول LDL را کاهش میدهد. میزان ورزش توصیه شده روزانه حداقل ۳۰ دقیقه میباشد.
- سن و جنس. هرچه سن ما بیشتر میشود سطح کلسترول خون، نیز افزایش مییابد. قبل از سن یائسگی زنان سطح کلسترول کم تری نسبت به مردان دارند، اما بعد از دوران قاعدگی سطح کلسترول خون زنان نسبت به مردان هم سن خود افزایش مییابد.
- قندخون. دیابت کنترل نشده باعث افزایش سطح کلسترول خون میشود. با کنترل قندخون میتوان به کاهش سطح کلسترول خون نیز کمک نمود.
- عوامل ارثی. کلسترول بالای خون میتواند ارثی و ژنتیکی باشد.
- سیگار کشیدن. سیگار کشیدن به دیواره رگهای خونی آسیب رسانده و آنها را برای رسوب کردن کلسترول آماده میکنند. همچنین سیگار کشیدن میتواند سطح کلسترول خوب خون (HDL) را کاهش دهد. اگر شما سیگار میکشید برای ترک سیگار اقدام نمایید.
- سایر دلایل. بعضی از داروها و بیماریهای خاص میتوانند سطح کلسترول خون را افزایش دهند.
سطح طبیعی کلسترول چه اندازه باید باشد؟
هر فرد بالای بیست سال باید حداقل هر پنج سال یکبار اقدام به آزمایش سطح کلسترول نماید. بعد از آزمایش میزان مناسب انواع کلسترول برای که توسط ایالات متحده اعلام شده است، سطوح زیر میباشد:
کلسترول مجموع (Total cholesterol) | وضعیت |
پایین ۲۰۰ میلی گرم | عالی |
بین ۲۰۰ تا ۲۳۹ | در محدوده خطر |
بالای ۲۴۰ میلی گرم | بالا (خطرناک) |
سطح کلسترول بد یا LDL | وضعیت |
زیر ۷۰ میلی گرم | بهترین میزان برای افراد دچار بیماری قلبی |
زیر ۱۰۰ میلی گرم | بهترین میزان برای افرادیکه در خطر ابتلا
به بیماری قلبی قرار دارند |
بین ۱۰۰ تا ۱۲۹ میلی گرم | تقریبا مناسب |
بین ۱۳۰ تا ۱۵۹ میلی گرم | در محدوده خطر |
بین ۱۶۰ تا ۱۸۹ | بالا |
۱۹۰ میلی گرم به بالا | خیلی زیاد |
سطح کلسترول خوب یا HDL | وضعیت |
زیر ۴۰ میلی گرم در مردان
زیر ۵۰ میلی گرم در زنان |
کم |
بین ۵۰ تا ۵۹ میلی گرم | متوسط |
بالای ۶۰ میلی گرم | عالی |
سطح تری گلیسرید خون | وضعیت |
زیر ۱۵۰ میلی گرم | عالی |
بین ۱۵۰ تا ۱۹۹ | در محدوده خطر |
بین ۲۰۰ تا ۴۹۹ | خطرناک |
بالای ۵۰۰ میلی گرم | خیلی خطرناک |
کلسترول بالای خون چگونه درمان میشود؟
بسته به سطح کلسترول خون شما میبایست از ترکیب تغییرات سبک زندگی و درمانهای پزشکی استفاده نمود. درمان های پزشکی بسته به شرایط شما توسط پزشک تجویز میشوند، بعضی از داروهای مورد استفاده پزشکان برای درمان کلسترول خون شامل:
و تغییرات سبک زندگی که میتواند به شما در کاهش کلسترول خون، کمک کند شامل:
- ورزش کردن و افزایش فعالیت بدنی
- خوردن میوه، سبزی، غلات کامل و رعایت رژیم غذایی سالم
- اجتناب از غذاهای حاوی چربی اشباع که در غذاهای سرخ کرده و غیره قرار دارد
- مصرف روغن ها و چربی های مناسب مانند روغن زیتون، کانولا و …(مصرف چربی نباید بیشتر از ۱۰ درصد کل کالری دریافتی شما در روز باشد)
- خواب کافی
- کاهش وزن
- اجتناب از مصرف الکل
- ترک سیگار
- خوردن ماهی های خاص از جمله ماهی تن و سالمون
پیشگیری از افزایش سطح کلسترول خون
همان تغییراتی که برای سبک زندگی بیان کردیم، میتواند به کاهش سطح کلسترول خون هم کمک نماید. برای پیشگیری از ابتلا به کلسترول خون شما میتوانید:
- وزن خود را کاهش دهید و به سطحی مناسب برسید.
- ترک سیگار
- مصرف چربی و نمک را کاهش داده و از میوه و سبزی در رژیم غذایی خود استفاده نمایید.
- حداقل ۳۰ دقیق در روز ورزش نمایید.
- mayoclinic
- medicalnewstoday
- webmd
منبع تصاویر
- eehealth
- main.poliquingroup
- health.clevelandclinic
مطالب خیلی عالی بود.مممنون
مطالب عالی بود
من تری گلیسرید ام به ۶۵۲ رسیده درحالیکه که کلسترول خونم به ۱۲۹ می باشد چی کنم وکدام غذاها را مصرف نکنم وتحرک جنسی هم فوق العاده پایین آمده طالب هدایت شما می باشم .وبه خاطر تری گلیسرید با دوکتور مشورت نموده یک تابلیت بنام Fienogit 200 mgr هدایت دادند طالب هدایت شما هم هستم خیلی ممنون.
سلام وخسته نباشید
من آزمایش خون دادم وکلسترول خونم ۲۲۶ بود اما ldl و hdl و تریگلیسریدم کم بود یعنی ldl ۱۲۶ و hdl ۴۴ و تریگلیسرید ۱۳۹
من قرص امگا ۳ هم مصرف میکنم هفته ای
چه کار کنم
هر ماه یک تا سه روز در رختخواب سرگیجه دارم طوری که با گردش سرم دنیا میچرخه دور سرم
خیلی ممنون ازمطالب عالیتون
سلام قند و چربی خونم بالاست مطالبشما را مطالعه کردم و واقعا به دردم خورد و از این بابت تشکر می کنم تری گلسیریدم ۸۰۰ وکلسترول توتال۳۰۰ چه سفارشی دارید؟ وزن و بقیه پارامترها طبیعی است و سنم ۴۸ سال است.
سلام قند و چربی خونم بالاست مطالبشما را مطالعه کردم و واقعا به دردم خورد و از این بابت تشکر می کنم
سلام ۳۳سال سنمه ازمایش قندوچربی دادم قندم۸۵بودوکلسترولم۲۳۰ولی همه علایم قندرودارم پاهام مخصوصاکف پام سوزن سوزن میشه پاشنه پای راستم چندماهی هست دردمیکنه وقتی شیرینی یاقندمیخورم چشمام میسوزه گاهی اوقات دردخفیفی درقلبم احساس میکنم بعضی اوقات موقع خواب تبش قلب دارم لطفاراهنماییم کنیدممنون
درود و بسیار ممنون از مطلب مفیدتون *
سلام، من ٥٨ ساله هستم وزنم مناسب با اندامم هست بلكه كم وزن هستم ودر هفته ٤ تا ٦ روز ٦تا ٨ كيلو پياده
روي دارم جيم ميروم مرتب ورزش ميكنم دود هم نميكشم هر ٦ ماه ازمايش ميدهم در مدت ٢٠ سال هست كه وبتأمين D پائين هست وكلسترولم روي ٢٣٩ هست اكنون دكتر گفته قرص استفاده كن شما چه دستور ميدهيد
سلام. من ۲۱سالمه وبعد آزمایش متوجه شدم کلسترول توتالم ۲۱۷ هست ولی سایر موارد کاملا طبیعی بودن غذاهای چرب وپرنمک اصلا استفاده نمیکنم .وزن بالایی ندارم وحتی کمی دچار کمبود وزن هم هستم وسابقه خانوادگی کلسترول بالاهم توی خانواده ندارم وهیچ بیماری خاصی ندارم ودارویی هم مصرف نمیکنم
سطح بالای کلسترولم میتونه دلیل دیگه ای داشته باشه؟
بسیار عالی
ممنون از سایتتون از هرسایتی بهتر بود
يك خانم ٥٤ساله هستم كه بعد از عمل تيروئيد دارو ميخوردم متاسفانه پارسال ازمايشم اشتباه نشون داده دكتر داروهايم رو قطع كرده حالا ازمايش كلسترولم ٥١٣هست دكترم ميگه بي سابقه هست چكار ميتونم بكنم
سلام من كلسترولم٥١٣هست چكار كنم لطفا راهنماييم بكنيد
سلام ازمايش من بعد از يك سال عمل تروئيد اشتباه شده بود دكترم داروي گواتر منو قطع كردن الان من بالاي ٥٠٠كلسترول دارم كه از ديدگاه هر دكتري مرده بحساب ميام چكار ميتونم بكنم
بابت مطلبتون متشکرم.خیلی کامل و روان توضیح دادین.
سلام دارای فرزند شش ساله ای هستم که در ازمایش سال قبل کلسترول خونش بالا hdl 250 که دکتر متخصص گفت مشکلی نداری وباز تو ازمایش امسالش مجددا همون ۲۵۰بود وتیروییدش ۶بالا هست با این تفاصیل کلسترول وتیرویید چه درمانی برای این بیماری مفید هست
بسیار عالی بود متشکرم
سلام خسته نباشید.۳۴ ساله هستم بدون هیچ سابقه ی بیماری یک ماه پیش با احساس سردرد خستگی به دکتر مراجعه کردم بعد از انجام آزمایش کریتینین۱٫۰۲ تری گلیسیرید۱۵۲ کلسترول ۲۳۸٫ورزش میکنم غذای چرب نمی خورم گوشت قرمز کم کارمم فنیه همیشه تحرک دارم چرا چربی خونم رفته بالا در ضمن نمیگم ناراحت یا عصبی نمیشم ولی خیلی کم دارویی که مصرف میکنم لوواستاتینه.دکتر دیگه برم دوباره آزمایش بدم چکار کنم؟
با سلام با توجه به سن شما بهتره سعی کنید با رژیم و ورزش چربی خونتان را پایین اورید و در صورت عدم پاسخ انوقت از دارو استفاده نمایید موفق باشید
باتشكر از سايت شما
سلام از سایت خیلی خوبتون خیلی ممنونم
عالی بود امید به اینکه بااین راهنمایی ها افراد اجتماعمون سالم باشن
سلام بسیار مفید بود.
سلام و سپاس از لطف و محبت شما خواننده گرامی
خیلی عالی بود واقعا از مطالبتون برا من خیلی به درد بخور وارزشمند بود متشکرم
بسيار عالي وخيلي خيلي تشكر
با سلام و تهیت امید است با ارشاد زیادتر و هرچه بهتر در رسانه های اطلاعاتی مثل رادیو و تلویزیون اطلاعات فرهنگی مردم هر چه بیشتر افزایش پیدا نماید.