همه چیز درباره افتادگی پلک

علی آقای ۵۷ ساله به طور ناگهانی دچار افتادگی پلک شده است. او از اول پلک های افتاده داشته ولی چند روز قبل به طور ناگهانی دچار افتادگی هر دو پلک شد. گرچه در چند روز اخیر کمی بهتر شده ولی هنوز به وضعیت اولیه خود برنگشته است. علی آقا می خواهد بداند این نوع افتادگی می تواند ناشی از افزایش سن باشد یا علل دیگری باید جستجو شود؟ همچنین در صورت افتادگی پلک چه درمان هایی برای آن وجود دارد و موفقیت در آن چقدر است؟ متخصصین مجله ی راستینه به طور کامل در مورد افتادگی پلک توضیح می دهند.

افتادگی پلک چند دسته می باشد ؟

افتادگی پلک را می توان به سه بخش تقسیم کرد. افتادگی پلک مادرزادی، افتادگی پلک اکتسابی، افتادگی پلک عصبی.

افتادگی پلک مادرزادی را توضیح دهید ؟

افتادگی پلک مادرزادی ، از همان لحظات اول تولد مشخص است و اطرافیان نیز خیلی زود متوجه می شوند داخل چشم کودک دیده نمی شود یا تقارن بين دو چشم وجود ندارد. افتادگی پلک مادرزادی ممکن است یکطرفه یا دوطرفه باشد. درجه بندی این اختلال بسیار مهم است. اگر افتادگی کم باشد، معمولا باید بیمار تحت نظر گرفته شود چون این احتمال وجود دارد که مشکل با افزایش سن کودک برطرف شود. در مواقعی که افتادگی شدید است و کودک نمی تواند به خوبی ببیند باید درمان آغاز شود چون احتمال تنبلی چشم در آینده بالاست و تنبلی چشم کودکان درمان ندارد. افتادگی پلک در هر سنی، بینایی را مختل می کند.

افتادگی پلک اکتسابی را توضیح دهید ؟

در نوع اکتسابی عوامل متفاوتی مطرح است. یکی از علت ها ضربه و حادثه است، مثلا در حوادث چهارشنبه سوری ترقه یا وسایل آتش زا به چشم برخورد می کند و باعث تخریب اعصاب و عضلات پلک می شود و افتادگی پلک رخ می دهد و حالت تقارن دو چشم از بین می رود. ترمیم سوختگی و بریدگی پلک ممکن است به خوبی انجام نشود. اگر افتادگی مانع دید شود؛ یعنی روی مردمک و سیاهی چشم را بپوشاند نیاز به جراحی است. در مواقعی که فرد بعد از حادثه دچار افتادگی پلک شده ولی می تواند ببیند، اقدام درمانی انجام نمی گیرد. اغلب اوقات بعد از مدتی پوست قابلیت بازسازی پیدا می کند و می تواند تاحدودی وضعیت اولیه را به دست بیاورد. گاهی هم عکس این موضوع اتفاق می افتد و افتادگی شدیدتر می شود.

نکته : نوع دیگری از افتادگی پلک وابسته به سن است و معمولا از میانسالی به بعد بروز می کند. در این نوع افتادگی نژاد، جنس پوست، عوامل محیطی، مصرف دارو و … نقش دارد. یکی از داروهایی که تاثیر زیادی در افتادگی پلک دارد، داروهای اعصاب هستند. این داروها باعث خستگی چشم و خواب آلودگی می شود. بعضی از این نوع داروها عصب را کم کار می کنند. حتی در بعضی از بیماریها مانند فشار خون بالا و دیابت نیز این اتفاق ممکن است دیده شود. تجمع چربی در پلک بالا و پایین هم می تواند موجب افتادگی پلک شود ولی این نوع افتادگی زیاد شدید نیست و عمدتا به دلیل رسوب چربی است و با کشیدن چربی از زیر پوست مشکل بیمار برطرف می شود.

افتادگی پلک عصبی چگونه است ؟

امروزه نوع دیگری از افتادگی پلک رخ می دهد که به صورت ناگهانی است. این نوع افتادگی عصبی است و بیشتر با بیماری های مغز و اعصاب مرتبط است، مثلا فردی که دچار تومور مغزی است یا فشار عصبی زیادی را تحمل می کند ممکن است به طور ناگهانی دچار افتادگی پلک شود.
وقتی پلک کاملا فلج می شود و برگشتی هم وجود ندارد، نشانه این است که عصب اصلا کار نمی کند. فلج عصبی چشم در افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله اتفاق می افتد. برای کنترل و بازگرداندن وضعیت بیمار به حالت اولیه معمولا از داروهای اعصاب استفاده می کنند ولی احتمال عود زیاد است. جراحی برای این بیماران راه چندان مناسبی نیست ولی باید به بیماران توصیه کرد استرس خود راکم و داروهای تجویز شده را مرتب مصرف کنند.
نوع دیگری از افتادگی پلک به این دلیل است که قرنیه مشکل دارد (حساسیت فصلی، زخم قرنیه و…) و بیمار در اثر حساسیت بالای داخل چشم و ترس از نور مجبور است پلک ها را جمع کند. اگر بیماری درمان نشود و چند سال طول بکشد، پلک ها حالت جمع شده و افتاده پیدا می کنند.

برای علت یابی حتما به متخصص چشم مراجعه کنید :

اگر پلک به هر علتی نتواند به طور کامل و طبیعی باز شود، پتوز اتفاق می افتد. برای باز شدن کامل پلک نیاز به ساختار بافتی پلک، عضلات مناسب و اعصاب با کارکرد کافی است. اگر در هر یک از این اعضا اختلالی ایجاد شود، پلک عملکرد طبیعی خود را از دست می دهد اما افتادگی پلک ممکن است مادرزادی باشد؛ یعنی بخشی از این اعضا مشکل داشته باشد که تقریبا نمی توان کار زیادی برای بیمار انجام داد. عضلات پلک ارادی و غیر ارادی هستند و کنترل آنها توسط اعصاب و … انجام می گیرد. بعضی بیماری ها می توانند عضلات یا اعصاب را درگیر کنند، مثل بیماری میاستنی گراو که باعث اختلال در عملکرد عضلات می شود. بعضی داروها نیز ممکن است باعث افتادگی پلک شوند. البته این نوع از فلجی عضله با قطع دارو برطرف می شود. استفاده از بوتاکس یکی از موارد شایعی است که باعث فلجی می شود. اگر بوتاکس گسترش زیادی داشته باشد، فلجی عضله شدیدتر خواهد بود. عصب دهی پلک ها عمدتا از اعصاب صورتی است و این اعصاب نیز اگر به شکل مادرزادی تشکیل نشده باشد یا بعدها آسیب ببیند، افتادگی پلک ایجاد می کند. گاهی هم افتادگی ناگهانی است و نیاز به بررسی های دقیق تر و تخصصی تری دارد این افراد بهتر است به متخصص چشم مراجعه کنند تا علت مشخص شود. افتادگی پلک معمولا ناشی از تغییرات بافتی در اثر افزایش سن است. این بافت بسیار نرم و ظریف است و با گذشت زمان انعطاف و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد. افتادگی نسوج زیر پوستی و بیرون زدن چربی های زیر پلک عواملی هستند که وضعیت پلکها را تغییر می دهند. این افراد احساس می کنند در پلک فوقانی پوستی اضافه شده و مانند این است که در اصطلاح پلک دوگانه ایجاد شده است. اگر افتادگی پلک پیشرفته باشد ممکن است سنگینی آن سردرد و خستگی ایجاد کند حتی گاهی محور بینایی را تحت تاثیر قرار دهد.

درمان افتادگی پلک دشوار نیست !

درمان افتادگی پلک فوقانی آسان است. با برداشتن چربی و پوست اضافی این مشکل برطرف می شود اما چند نکته مهم است که باید به آن توجه داشت. ممکن است کم کاری تیروئید با این مشکل همراه باشد. پس جراح باید قبل از عمل حتما بیمار را از این نظر بررسی کند. در این مواقع اگر توجهی به آزمایش هورمونی بیمار نشود احتمال می رود بیمار با مشکلات بیشتری بعد از عمل مواجه شود. افرادی که پرکاری تیروئید دارند دچار برجستگی چشم هستند و پلک قادر به پوشاندن چشم نیست. از طرفی، احتمال زخم قرنیه در این افراد وجود دارد. در افرادی که یک بار عمل جراحی اصلاح افتادگی پلک را انجام داده اند این عمل باید با احتیاط بیشتری انجام گیرد. استفاده از داروهای اعصاب به شکل درمانی نیز موجب خشکی چشم می شود که برای این افراد نیز عمل جراحی باید با احتیاط بیشتری انجام شود. عمل جراحی پلک عوارض زیادی ندارد. بیمار مدت کمی در بیمارستان یا کلینیک بستری می شود و در چند روز اول باید به توصیه های پزشک خود عمل کند. وضعیت پلک ها شاید در چند روز بعد از عمل چندان رضایت بخش نباشد ولی به مرور پلک ها شکل طبیعی خود را باز خواهند یافت.

مقاله مرتبط : متناسب با رنگ چشم هایتان آرایش کنید!