آدرنالین

آدرنالین هورمونی است که از غده‌های آدرنالی ترشح می‌شود و عمل اصلی آن، همراه با نورادرنالین، آماده کردن بدن برای مبارزه یا گریز است.

نام‌های جایگزین برای آدرنالین: اپی نفرین

آدرنالین چیست؟

آدرنالین و نورآدرنالین دو هورمون مجزا اما مرتبط و انتقال‌دهنده‌های عصبی هستند. آن‌ها در مرکز غدد آدرنالی و در برخی از نورون‌های سیستم عصبی مرکزی تولید می‌شوند. آن‌ها در جریان خون ترشح می شوند و همچون واسطه‌های شیمیایی عمل می‌کنند و ایمپالس‌های عصبی را به ارگان‌های مختلف منتقل می‌کنند. آدرنالین بسته به نوع سلول‌هایی که بر روی آن عمل می‌کند، اقدامات مختلفی دارد. با این حال، تاثیر کلی آدرنالین آماده کردن بدن برای پاسخ مبارزه یا گریز در زمان استرس است. یعنی، برای عملکرد شدید و ناگهانی. اقدامات کلیدی آدرنالین شامل افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، توسعه مسیر تنفس در ریه ها، توسعه مردمک چشم(مانند عکس)، توزیع مجدد خون به ماهیچه‌ها و تغییر متابولیسم بدن، برای به حداکثر رساندن سطح گلوکز خون (در وهله اول برای مغز). نورآدرنالین، یک هورمون نسبتا مرتبط، عمدتا از انتهای عصب سیستم عصبی سمپاتیک (و نیز مقادیر نسبتا کوچکی از مغز آدرنال) ترشح می شود. سطح پایین فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک منجر به ترشح نورآدرنالین در گردش خون می‌شود، اما ترشح آدرنالین تنها در زمان استرس حاد افزایش می‌یابد.

آدرنالین چطور کنترل می شود؟

آدرنالین عمدتا از طریق فعال شدن اعصاب به غدد آدرنالی که ترشح آدرنالین را تحریک می‌کنند و در نتیجه باعث افزایش سطح آدرنالین در خون می‌شود، ترشح می شود. این فرآیند نسبتا سریع اتفاق می‌افتد، ظرف ۲ تا ۳ دقیقه بعد از رویدادهای استرس زا که با آن مواجه می‌شوید. وقتی شرایط استرس زا پایان می‌یابد، ایمپالس‌های عصبی به غدد آدرنالی کاهش می‌یابد، به این معنی که غده‌های آدرنالی تولید آدرنالین را متوقف می‌کنند.
استرس هم چنین ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپین از غده هیپوفیز را تحریک می‌کند که تولید هورمون استروئیدی از قشر غده فوق‌کلیه را افزایش می‌دهد. این هورمون استروئیدی در تغییر متابولیسم بدن (یعنی افزایش گلوکز پلاسما) تحت شرایط طولانی‌مدت، ادامه‌دار (مزمن)، به جای استرس حاد، مهم است.

اگر آدرنالین زیادی داشته باشم چه اتفاقی می افتد؟

تولید بیش از اندازه آدرنالین، بسیار شایع است. اغلب افراد در معرض وضعیت‌های استرس زا هستند و بیشتر ما با نشانه‌های معمول ترشح آدرنالین، مانند ضربان قلب سریع، فشار خون بالا، اضطراب، کاهش وزن، تعریق شدید و تپش قلب آشنا هستیم. با این حال، این یک پاسخ نرمال از بدن است که به ما در واکنش به شرایط استرس زا، زمانی که استرس حاد متوقف می شود کمک می کند، زمانی که آدرنالین متوقف می شود علائم به سرعت ناپدید می شوند. برخی افراد با مشکل چاقی و آپنه خواب انسدادی ممکن است هر شب در معرض سطوح بالایی از آدرنالین/ نورآدرنالین قرار گیرند چرا که آن‌ها برای نفس کشیدن تقلا می‌کنند و ممکن است باعث بالا رفتن فشار خون در این افراد شود.
به ندرت، ممکن است یک تومور آدرنال به نام فئوکروموسیتوما یا پاراگانگلیوما منجر به تولید بیش از حد آدرنالین/نورآدرنالین شود (اگر در خارج از آدرنال و در اعصاب سیستم عصبی سمپاتیک که از طریق قفسه‌سینه و شکم اداره می‌شود قرار داشته باشد.) چنین تومورهایی ممکن است در خانواده‌ها نیز ایجاد شوند. علائم ممکن است شامل نشانه‌های معمول زیادی آدرنالین، به صورت متناوب باشد، اما در برخی موارد، علائم می‌تواند کاملا خفیف باشد و به چشم نیاید.

اگر مقدار کمی آدرنالین داشته باشم چه اتفاقی می افتد؟

حتی اگر غده‌های آدرنالی را از طریق بیماری یا جراحی از دست بدهید، نداشتن آدرنالین، بسیار غیرمعمول است. از آنجایی که %۹۰ نورآدرنالین از سیستم عصبی ناشی می‌شود، از دست رفتن %۱۰ آن به دست غده‌های آدرنالی واقعا آن قدر قابل توجه نیست. بنابراین کمبود آدرنالین، به جز در موارد بسیار نادر و غیر معمول کمبود آنزیم کاتکول آمین ژنتیکی، اختلالی پزشکی محسوب نمی شود.