یک مادهی مغذی که برای رشد مغز، ضروری است!
اسید آمینهی آسپاراژین که در مواد غذایی مانند گوشت، تخم مرغ، محصولات لبنی و همچنین برخی مواد غذایی گیاهی وجود دارد، مدتها غیرضروری درنظر گرفته میشد چون بطور طبیعی توسط بدن تولید میشود.
محققان طی تحقیقاتی که انجام دادند دریافتند که این مادهی مغذی برای رشد طبیعی مغز ضروری است. مزایای آن مختص به مغز هستند و بنظر نمیرسد که برای سایر ارگانها ضروری باشد.
دکتر ژاک میچاد، نویسندهی ارشد این مطالعه که دریافت سلولهای مغز برای عملکرد مناسب به سنتز موضعی آسپاراژین وابستهاند، میگوید: «سلولهای بدن میتوانند بدون آن کار کنند چون آنها از آسپاراژین فراهمشده توسط رژیم غذایی استفاده میکنند. با این حال آسپاراژین نمیتواند از طریق سد خونی – مغزی بخوبی به مغز منتقل شود.
کشف شدن بواسطهی یک تراژدی
کشف ماهیت ضروری آسپاراژین از یک تراژدی ناشی شد. در آوریل ۲۰۰۹ یک خانوادهی کانادایی، یکی از پسران خود را به علت یک بیماری نادر ژنتیکی که باعث ایجاد معلولیت ذهنی مادرزادی کوچک سری، آتروفی مغزی و تشنجهای مقاوم میشود، از دست داد. این رویداد بسیار دردناک بود زیرا این کودک، سومین نوزاد در این خانواده بود که بخاطر این بیماری فوت میکرد.
این تراژدی، دکتر میچاد و تیمش را بر آن داشت که ناهنجاری ژنتیکی که مسئول این اختلال رشد است را مورد بررسی قرار دهند. این تیم، ژنی را شناسایی کرد که تحت تأثیر کد جهش برای آسپاراژین سنتتاز – آنزیمی که مسئول سنتز کردن اسید آمینهی آسپاراژین است – قرار گرفته بود. کار آنها اولین مطالعه ای بود که یک متغیر ژنیتکی خاص را با کمبود این آنزیم مرتبط ساخت.
میچاد میگوید: «بنظر میرسد که در افراد سالم، سطح سنتز آسپاراژین در مغز برای تأمین نورونها کافی است. در افراد دارای معلولیت، این آنزیم در مقادیر کافی تولید نمیشود و کمبود آسپاراژین حاصل بر تکثیر و بقای سلولها در طول رشد مغزی تأثیر میگذارد.»
درمان بالقوه
دانش در مورد جهشهای ژنتیکی میتواند برای توسعهی درمانها بکار رود. او میگوید: «نتایج ما نه تنها در را به درک بهتری از این بیماری باز میکنند بلکه اطلاعات ارزشمندی در مورد مکانیزمهای مولکولی مربوط به رشد مغز نیز در اختیار ما قرار میدهند که برای توسعهی درمانهای جدید، مهم است.»
به عنوان مثال، مکمل آسپاراژین میتواند به نوزادان در معرض خطر داده شود تا از سطوح کافی آسپاراژین در مغز آنها و رشد مغزی نرمالشان اطمینان حاصل شود. او میگوید: «میزان مکمل مصرفی و همچنان اثربخشی آن باید همچنان تعیین شود.»
او اضافه میکند از آنجا که این کودکان قبلا با ناهنجاریهای عصبی متولد شدهاند، هنوز مشخص نیست که آیا مصرف این مکمل میتواند نقصهای عصبی را اصلاح کند یا نه.
با این حال کشف فعلی نشان میدهد که ما همچنان باید چیزهای زیادی در مورد فعل و انفعالات پیچیده و ظریف مواد مغذی در سلامت و رشد نرمال فرا بگیریم.
منابع طبیعی
با فرض داشتن یک رژیم غذایی خوب، بدن بطور کلی میتواند آسپاراژین خود را بسازد. با این حال آسپاراژین در مواد غذایی گیاهی و حیوانی نیز یافت میشود.
منابع حیوانی: لبنیات، وی، گوشت گاو، ماکیان، تخم مرغ و غذاهای دریایی
منابع گیاهی: مارچوبه، سیب زمینی، حبوبات، آجیل، دانهها، سویا و غلات کامل
با این حال همه چیز در مورد آسپاراژین، کاملا مثبت نیست. یک واکنش بین آسپاراژین و قندهای خاص یا مولکولهای واکنشی باعث تولید آکریلامید سرطانزا در غذا در هنگام پخت در دماهای بالا میشود.
آکریلامید در مواد غذایی خام وجود ندارد و در طول بخارپز کردن، جوشاندن یا قرار دادن در مایکروویو تشکیل نمیشود. آن هنگامی ساخته میشود که غذاها در دماهای بالا سرخ، کباب یا پخته شوند.
محصولات غذایی غلات و سیبزمینی معمولا بالاترین میزان آکریلامید را تولید میکنند. محصولات گوشت، مقدار کمتری از این ماده تولید میکنند زیرا سطوح پایینتری از عناصر لازم برای تشکیل آن را دارند. بنابراین آکریلامید غالبا در چیزهایی مانند سیب زمینی سرخکرده، چیپسهای سیب زمینی و نانهای ترد یا تُستشده وجود دارد.
مقاله مرتبط : ۶ ماده غذایی طبیعی که قدرت مغز را تقویت میکنند.
نظرات کاربران