موارد استفاده و عوارض متفورمین
از متفورمین به همراه برنامه غذایی مناسب و ورزش و احتمالا همراه با سایر داروها برای کنترل قند خون بالا استفاده می شود. این دارو در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار می گیرد. برای اطلاعات بیشتر راجع به این دارو با مجله سلامتی راستینه همراه شوید.
موارد مصرف متفورمین
متفورمین با کمک به بازگرداندن پاسخ مناسب بدن شما به انسولینی که به طور طبیعی تولید می شود، اثر خود را میگذارد. همچنین میزان قندی که کبد شما تولید میکند و معده / روده شما جذب می کند را کاهش میدهد. کنترل قند خون بالا باعث جلوگیری از آسیب کلیه، نابینایی، مشکلات عصبی، از دست دادن عضو و مشکلات عملکرد جنسی می شود. همچنین کنترل مناسب دیابت ممکن است خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی را کاهش دهد.
نحوه مصرف متفورمین HCL
قبل از شروع مصرف متفورمین و هر بار مصرف دوباره، در صورت وجود، بروشور اطلاعات بیمار را بخوانید. اگر سوالی دارید، با دکتر یا داروساز مشورت کنید.
این دارو را از طریق دهان طبق دستور پزشک خود، معمولا ۱ تا ۳ بار در روز همراه با وعده های غذایی مصرف کنید. هنگام مصرف این دارو مقدار زیادی آب بنوشید مگر اینکه دستور پزشک غیر از این باشد.
دوز براساس وضعیت پزشکی، پاسخ به درمان و سایر داروهایی که ممکن است مصرف کنید، می باشد. حتما پزشک و داروساز خود را در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع سازید.
برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی (مانند ناراحتی معده)، پزشک ممکن است این دارو را با دوز کم شروع کند و به تدریج آن را افزایش دهد. دستورالعمل های پزشک خود را با دقت دنبال کنید.
این دارو را به طور منظم مصرف کنید تا بهترین نتیجه را دریافت کنید. به یاد داشته باشید که هر روز در همان زمان دارو را مصرف کنید. اگر قبلا داروهای دیگری برای دیابت مصرف کرده اید (از جمله کلرپروپامید)، برای متوقف کردن یا ادامه دارو قدیمی و شروع متفورمین به دقت از دستور پزشک پیروی کنید.
قند خون خود را به طور منظم تحت نظر پزشک بررسی کنید. نتایج را پیگیری کنید و آنها را با پزشک خود به اشتراک بگذارید. اگر میزان قند خون شما بیش از حد بالا یا پایین باشد، به پزشک خود بگویید. ممکن است دوز داروها یا درمان شما تغییر کنند.
عوارض جانبی
با مصرف این دارو تهوع، استفراغ، ناراحتی معده، اسهال، ضعف یا طعم فلزی در دهان ممکن است رخ دهند. اگر هر یک از این عوراض همچنان ادامه داشتند یا بدتر شدند، فورا پزشک یا داروساز خود را مطلع سازید. اگر بعدا علائم معده بازگشت (بعد از مصرف دوز یکسان برای چندین روز یا چند هفته) دوباره به پزشک اطلاع دهید. علائم معده که بعد از اولین روز درمان شما رخ می دهند ممکن است علائم اسیدوز لاکتیک باشد.
مقاله مرتبط : علائم اسیدی شدن بدن و راه خنثی کردن آن
به خاطر داشته باشید که پزشک شما این دارو را بدین دلیل تجویز کرده است که فایده آن را بیشتر از خطر عوارض جانبی آن در نظر گرفته است. بسیاری از افراد با مصرف این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
متفورمین معمولا سبب کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) نمی شود. اگر این دارو با سایر داروهای دیابت تجویز شود، ممکن است قند خون پایین رخ دهد. با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید که آیا دوز داروهای دیگری که برای دیابت مصرف میکنید باید کاهش یابند یا خیر.
علائم قند خون پایین عبارتند از : عرق ناگهانی، لرز، ضربان قلب سریع، گرسنگی، تاری دید، سرگیجه یا سوزش دست یا پاها. همراه داشتن قرص ها یا ژل گلوکز برای درمان قند خون پایین عادت خوبی است. اگر این شکل های قابل اطمینان گلوکز را نداشته باشید با خوردن منبع سریع قندی مثل شکلات، عسل یا آب نبات، یا نوشیدن آب میوه یا نوشابه های گازدار به سرعت قند خون خود را بالا ببرید. در مورد این واکنش فورا به پزشک خود بگویید. در صورت انجام ورزش های غیرمعمول شدید یا عدم دریافت کالری کافی از غذا، احتمال ابتلا به قند خون پایین بیشتر است.
برای کمک به جلوگیری از قند خون پایین، خوردن وعده های غذایی منظم، و میان وعده ها را از دست ندهید. با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید تا یاد بگیرید در صورتی که یک وعده غذایی را از دست دادید چه باید بکنید.
نشانه های قند خون بالا (هیپرگلیسمی) عبارتند از: تشنگی، افزایش ادرار، سردرگمی، خواب آلودگی، فرسودگی، تنفس سریع و بوی نفس میوه ای. در صورت بروز این علائم، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک ممکن است نیاز به تنظیم دوباره داروهای دیابت شما داشته باشد.
در صورت بروز این عارضه بسیار جدی، مصرف این دارو را قطع کنید و به پزشک خود اطلاع دهید: اسیدوز لاکتیک (به بخش هشدار مراجعه کنید).
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، اگر متوجه بروز یکی از علائم واکنش آلرژیک جدی زیر شدید، فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرید: بیهوشی، خارش / تورم (به ویژه صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.
در این مقاله از راستینه ارائه لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی امکان پذیر نیست. اگر متوجه عارضه دیگری که در بالا ذکر نشده است شدید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
هشدارها
به ندرت، متفورمین بیش از حد می تواند در بدن تجمع یابد و یک بیماری جدی (گاهی مرگبار) به نام اسیدوز لاکتیک ایجاد کند. اسیدوز لاکتیک در شرایط خاص پزشکی مانند بیماری کلیه یا کبد، جراحی اخیر، عفونت جدی، بدتر شدن نارسایی قلبی، کاهش شدید مایعات (کم آبی)، یا اشعه ایکس یا روش های اسکن که از کنتراست یددار استفاده میشود، بیشتر احتمال دارد بروز کند. در صورت بروز هر یک از این شرایط، یا در صورت بروز تغییر زیاد در سلامت عمومی، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد از مصرف این دارو برای مدت کوتاهی جلوگیری کنید. سالمندان نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. (همچنین به بخش های عوارض جانبی و موارد احتياط مراجعه کنيد.) در صورت داشتن نشانه های اسيدوز لاکتيک، مانند خستگی غيرعادي، سرگيجه، خواب آلودگی شديد، لرز، پوست کبود / سرد، درد عضلانی، تنفس سریع / دشوار، ضربان قلب آهسته / غیرمعمول، درد معده با حالت تهوع، استفراغ یا اسهال، مصرف این دارو را متوقف و فورا به پزشک مراجعه کنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف این دارو، اگر به متفورمین حساسیت دارید، یا اگر آلرژی دیگری دارید، با پزشک یا داروساز خود مطرح کنید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می توانند واکنش های آلرژیک و مشکلات دیگری را ایجاد کنند. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
قبل از استفاده از این دارو، پزشک یا داروساز را از سابقه پزشکی خود مطلع سازید، به ویژه سوابقی همچون: مشکلات تنفسی شدید (مانند بیماری های انسدادی ریه، آسم شدید)، مشکلات خون (مانند کم خونی، کمبود ویتامین B12)، بیماری کلیوی، بیماری کبد.
قبل از عمل جراحی یا انجام هر گونه روش اشعه ایکس / اسکن با استفاده از کنتراست یددار، پزشک یا دندانپزشک خود را در مورد تمام محصولات مورد استفاده خود مطلع سازید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی). ممکن است لازم باشد این دارو برای مدت کوتاهی برای عمل جراحی متوقف شود. قبل از جراحی، با دکتر یا دندانپزشک خود صحبت کنید.
ممکن است تاری ديد، سرگيجه يا خواب آلودگی ناشی از قند خون بسيار پايين يا بالا را تجربه کنید. از رانندگی، استفاده از ماشین آلات یا هر گونه فعالیتی که نیاز به هوشیاری یا بینایی دارد تا زمانی که مطمئن نشدید که می توانید چنین فعالیت هایی را با خیال راحت انجام دهید، خودداری کنید.
تب بالا، “قرص های آب” (دیورتیک ها مانند هیدروکلروتیازید)، عرق زیاد، اسهال، یا استفراغ ممکن است سبب از دست دادن بیش از حد آب بدن (کم آبی بدن) و افزایش خطر ابتلا به اسیدوز لاکتیک شما شوند. در صورت داشتن اسهال یا استفراغ طولانی مدت، مصرف این دارو را متوقف کنید و بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. حتما برای جلوگیری از کمبود آب، به اندازه کافی آب بنوشید، مگر اینکه پزشک شما دستور دیگری داده باشد.
اگر بدن شما تحت تأثیر فشار باشد (مانند تب، عفونت، آسیب یا جراحی) ممکن است کنترل قند خون دشوار شود. با پزشک خود مشورت کنید زیرا افزایش استرس و فشار ممکن است نیازمند تغییر در برنامه درمان، داروها یا آزمایش قند خون شما باشد.
بزرگسالان سالمند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای عوارض جانبی مانند قند خون پایین یا اسیدوز لاکتیک باشند.
در دوران بارداری، این دارو باید تنها در صورت نیاز مصرف شود. در مورد خطرات و مزایای دارو در دوران بارداری با پزشک خود صحبت کنید. پزشک ممکن است به جای استفاده از انسولین در دوران بارداری مصرف این دارو را تجویز کند. از دستورالعمل های پزشک خود به دقت پیروی کنید.
متفورمین می تواند تغییراتی در چرخه قاعدگی (ترویج تخمک گذاری) و افزایش خطر باردار شدن را ایجاد کند. در هنگام استفاده از این دارو با پزشک یا داروساز خود در مورد استفاده از روش های قابل اطمینان پیشگیری از بارداری مشورت کنید.
متفورمین در مقادیر پایین به شیر مادر انتقال می یابد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد داروهایی شما را تغییر دهند یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. این مقاله از راستینه شامل تمام تداخلات دارویی احتمالی نیست.
فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی / غیر تجویزی و محصولات گیاهی) تهیه کنید و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون اجازه پزشک خود، مصرف دارو را شروع، متوقف و یا تغییر ندهید.
داروهای مسدود کننده بتا (مانند متپرولول، پروپرانولول، قطره چشم گلوکوم مانند تیمولول) میتوانند از ضربان قلب سریع که معمولا هنگام افت قند خون (هیپوگلیسمی) احساس می شود، جلوگیری کنند. سایر علائم قند خون پایین، مانند سرگیجه، گرسنگی یا تعریق، با مصرف این داروها تحت تاثیر قرار نمی گیرند.
بسیاری از داروها می توانند سطح قند خون شما را تحت تاثیر قرار دهند و باعث شوند کنترل قند خون شما مشکل تر شوند. قبل از شروع، متوقف کردن یا تغییر هر گونه دارو، با پزشک یا داروساز خود در مورد چگونگی تاثیر دارو بر قند خون خود صحبت کنید. قند خون خود را به طور منظم تحت نظر پزشک خود بررسی کنید. در مورد نتایج و نشانه هایی از قند خون بالا و یا پایین، به پزشک خود اطلاع دهید. (همچنین به بخش عوارض جانبی مراجعه کنید.) پزشک ممکن است نیاز به تنظیم دارو، برنامه تمرینی یا رژیم غذایی شما داشته باشد.
مصرف بیش از حد متفورمین
مصرف بیش از حد می تواند باعث ایجاد اسیدوز لاکتیک شود. علائم مصرف بیش از حد (اُوردوز) ممکن است شامل این موراد باشند: خواب آلودگی شدید، تهوع / استفراغ / اسهال شدید، تنفس سریع، ضربان قلب آهسته / نامنظم.
تذکر
این دارو را با دیگران به اشتراک نگذارید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه مدیریت دیابت خود با داروها، رژیم غذایی، ورزش و معاینات پزشکی منظم و غیره، در برنامه های آموزشی دیابت شرکت کنید.
مصرف دوز بالا یا اوردوز
در صورتی که دوز بالایی مصرف گردد با مرکز مسمومیت یا اورژانس تماس گیرید. در تهران می توان با مرکز مسمومیت با شماره تلفن ۱۴۹۰ تماس بگیرید. ساکنان دیگر شهر ها می توانند با مرکز کنترل مسمومیت استانی یا اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند.
نکته های مهم
متفورمین را به بقیه افراد جهت مصرف ندهید. این برخلاف قانون است. تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی (مانند فشار خون، ضربان قلب، رشد در کودکان) ممکن است به صورت دوره ای برای نشان دادن پیشرفت شما و یا کنترل عوارض جانبی انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
- WebMD
منبع تصاویر
- ۳ojyyf2632223ekuqd259a7e-wpengine.netdna-ssl
- healthnewsline
- gestationaldiabetes
- adlershop
- http://delafe.ru
- cdn.diabetesdaily
من یک دکتر هستم و حدود ۳۰۰ بیمار دیابتی دارم و خودم نیز دیابتی هستم. من از متفورمین استفاده میکنم و اون رو برای بیمارانم تجویز میکنم.
تنها عارضه جانبی مورد توجه مشکلات روده است و شاید برخی از بیماران بیشتر از دیگران در این مورد حساس باشند.
برای کاهش یا اجتناب از این مشکلات، متفورمین را با یک وعده غذا مصرف کنید و مقدار زیادی فیبر را بخورید.
اکثر مردم در ایران فکر می کنند که هر چیزی که برای آنها اتفاق می افتد، به خاطر دارو است. هرچند من آنها را سرزنش نمی کنم .
من می دانم که بسیاری از پزشکان بیماران خود را آموزش نمی دهند و یا حتی با آنها به درستی صحبت نمی کنند!