سندرم تونل کارپال چیست؟ علائم، تشخیص و درمان آن

سندرم تونل کارپال بیماری شایع در مچ دست است که با علائمی همچون بی حسی، ضعف، درد و احساس سوزن سوزن شدن در دست، خود را نشان می دهد. برای آشنایی با بیماری سندرم تونل کارپال و اطلاعات بیشتر راجع به علائم و درمان آن با این مقاله از راستینه همراه شوید.

سندرم تونل کارپال یا نشانگان مجرای مچ دست

تونل کارپال گذرگاه باریکی در مچ دست طرف کف دست شما است که از استخوان ها و رباط ها ساخته شده است. عصب مدیان، که احساس و حرکت را در انگشت شست و سه انگشت اول کنترل میکند، از طریق این گذرگاه همراه با تاندون ها به سمت انگشتان و انگشت شست جریان دارد. هنگامی که فضا برای این عصب تنگ شود و یا عصب فشرده شود، بی حسی، سوزن سوزن شدن، ضعف یا درد در دست ایجاد میشود که این مشکل تحت عنوان سندرم تونل کارپال شناخته میشود.

علائم: درد و سوزن سوزن شدن

تونل کارپال به آهستگی پیشرفت می کند. در ابتدا، به احتمال زیاد در شب یا در صبح زمانی که از خواب بیدار می شوید متوجه این مشکل خواهید شد. احساسی که ایجاد میشود شبیه به احساس سوزن سوزن شدن هنگام به خواب رفتن دست است. در طول روز، ممکن است هنگام برداشتن هر چیزی، مانند تلفن یا یک کتاب، یا در هنگام رانندگی متوجه درد یا احساس سوزن سوزن شدن شوید. تکان دادن و یا حرکت دادن انگشتان معمولا کمک کننده است.

علائم: ضعف

همان طور که سندرم تونل کارپال پیشرفت می کند، ممکن است متوجه ضعف در انگشت شست و دو انگشت اول خود شوید، این مسئله ممکن است مشت کردن یا گرفتن اشیاء را دشوار سازد. ممکن است متوجه شوید که اشیاء از دست شما رها میشوند یا ممکن است در انجام کارهایی مانند نگه داشتن یک وسیله و یا بستن دکمه پیراهن خود مشکل داشته باشید.

علائم: مشکلات حسی

سندرم تونل کارپال می تواند موجب بی حسی در دست نیز شود. برخی از افراد احساس میکنند انگشت آنها متورم شده است، در صورتی که تورمی وجود ندارد، و یا ممکن است در تمایز بین سردی و گرمی دچار مشکل باشند.

چه عواملی موجب سندرم تونل کارپال میشوند؟

معمولا علت مشخصی برای سندرم تونل کارپال وجود ندارد. چرا که مجرای کارپال باریک و سفت و سخت است و در هر زمانی تورم یا التهاب در این منطقه به وجود بیاید، عصب مدیان می تواند فشرده شود و موجب درد شود. علائم ممکن است در یک یا هر دو دست ظاهر شوند (معمولا علائم در دستی که بیشتر استفاده میشود ظاهر میشوند.)

چه کسانی دچار سندرم تونل کارپال میشوند؟

زنان سه برابر بیشتر از مردان به سندرم تونل مچ دست مبتلا میشوند. شرایط خاصی نیز می توانند خطر ابتلا به این مشکل را افزایش دهند. این شرایط ها عبارتند از: دیابت، نقرس، کم کاری تیروئید، و آرتریت روماتیسم، بارداری، پیچ خوردگی یا شکستگی مچ دست.

آیا شغلی که دارید میتواند علت دچار شدن به این مشکل باشد؟

این باور رایج است که تایپ کردن مکرر می تواند به سندرم مجرای مچ دست منتهی شود. اما در واقع احتمال دچار شدن به این مشکل در میان کارگران خط مونتاژ نسبت به پرسنل اطلاعات ورودی سه برابر بیشتر است و استفاده مکرر از ابزارهای دستی ارتعاشی این خطر را افزایش می دهد. در مقابل، مطالعه ای نشان داد که حتی استفاده زیاد از کامپیوتر – تا هفت ساعت در روز – موجب نمیشود احتمال ابتلا به سندرم تونل کارپال افزایش یابد.

اگر این مشکل درمان نشود چه اتفاقی رخ میدهد؟

در ابتدا، علائم سندرم تونل کارپال ظاهر میشوند و از بین میروند، اما همان طور که بیماری بدتر میشود، علائم ممکن است ثابت شوند. درد ممکن است به بازو تا شانه گسترش یابد. با گذشت زمان، در صورت عدم درمان، سندرم تونل کارپال می تواند موجب تحلیل عضلات انگشت شست دست شما شود (آتروفی). حتی با درمان، قدرت و احساس ممکن است هرگز به طور کامل دوباره بهبود نیابند.

تونل کارپال یا شرایط دیگر؟

چندین شرایط دیگر وجود دارند که علائمی دارند که می توانند مشابه سندرم تونل کارپال را باشند. این شرایط عبارتند از:

• آسیب به عضلات، رباط، تاندون
• آرتریت انگشت شست یا مچ دست
• مشکلات عصب مانند نوروپاتی دیابتی

پزشک شما آزمایشاتی برای رد مشکلات دیگر پیشنهاد میدهد.

تشخیص سندرم تونل کارپال

چندین آزمایش وجود دارند که پزشک برای بررسی اینکه آیا شما دچار سندرم تونل مچ دست شده اید یا نه انجام خواهد داد. آزمون فالن شامل ضربه زدن بر روی عصب مدیان برای دیدن اینکه آیا این ضربه باعث سوزش در انگشتان میشود یا خیر، می باشد. در تست فالن، پزشک پشت دست شما را به مدت یک دقیقه برای مشاهده اینکه آیا این کار موجب بی حسی و یا سوزن سوزن شدن میشود یا خیر فشار میدهد.

آزمایشات الکترودیاگنوز

پزشک شما برای تایید تشخیص، دستور بررسی هدایت عصبی را خواهد داد در این آزمایش، الکترودها روی دست و مچ دست قرار می گیرند، و شوک الکتریکی کوچکی برای اندازه گیری سرعت انتقال تکانه ها توسط عصب مدیان اعمال می شود. آزمون دیگری، به نام الکترومیوگرافی، از یک سوزن باریک قرار داده شده درون یک عضله برای اندازه گیری فعالیت الکتریکی و ارزیابی آسیب به عصب مدیان استفاده میکند.

درمان: استراحت و عدم تحرک

علل اصلی مانند دیابت یا آرتریت به درمان نیاز دارند. پس از آن پزشک شما ممکن است برای استراحت دست و مچ دست، استفاده از مچ بند برای محدود کردن حرکت را توصیه کند. استفاده از مچ بند در شب برای جلوگیری از پیچش مچ دست در هنگام خواب، که می تواند موجب عود علائم شود، حائز اهمیت است. داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، همراه با کمپرس سرد، ممکن است درد را کاهش دهد.

داروهای مورد استفاده برای تونل کارپ

هنگامی که علائم تونل کارپال شدید تر هستند، پزشک شما ممکن است کورتیکواستروئیدهای تزریقی یا خوراکی را توصیه کند. استروئیدها به طور موقت می توانند التهاب اطراف عصب مدیان و در نتیجه علائم را کاهش دهند. تزریق بی حسی موضعی مانند لیدوکائین نیز می تواند علائم را کاهش دهد. چیزهای دیگری که میتوانند کمک کننده باشند شامل دیورتیک ها، که به عنوان “قرص های آب” نیز شناخته میشوند و مکمل های ویتامین B6 هستند که تورم را کاهش میدهند.

جراحی برای سندرم تونل کارپ

در صورت نیاز به طور معمول به صورت سرپایی (به این معنی که شما در حین عمل بیدار و هوشیار هستید) تحت بی حسی موضعی جراحی انجام می شود. رباط پوشاننده بالای تونل مچ دست به منظور از بین بردن فشار قطع میشود. رباط بهبود یافته فضای بیشتری در مجرای مچ دست فراهم می آورد. گاهی اوقات این عمل به روش آندوسکوپی، با استفاده از یک دوربین کوچک قرار داده شده از طریق یک برش بسیار کوچک برای هدایت این روش، انجام میشود.

آنچه بعد از عمل انتظار می رود

درست پس از جراحی ممکن است مقداری تورم و سفتی وجود داشته باشد، که می تواند با بالا بردن دست به سمت قلب و حرکت مکرر انگشتان تسکین یابد. ممکن است چندین هفته نیاز به پوشیدن مچ بند داشته باشید تا زمانی که مشکل شما بهبود یابد، اما باز هم قادر به استفاده از دست خود خواهید بود. درد و ضعف معمولا در عرض دو ماه بعد از عمل از بین میروند، اما ممکن است شش ماه تا یک سال طول بکشد تا به طور کامل بهبود یابید.

تمرینات قدرتی

هنگامی که علائم تونل کارپال فروکش میکنند، یک درمانگر فیزیکی می تواند تمرینات کششی و قدرتی را به منظور کمک به جلوگیری از درد، بی حسی و ضعف در آینده آموزش دهد. یک فیزیوتراپیست حرفه ای نیز می تواند روش های صحیح انجام وظایف را به شما آموزش دهد بنابراین احتمال التهاب مجدد عصب مدیان که موجب عود علائم میشود کمتر خواهد شد.

درمان های مکمل

برخی مطالعات نشان می دهند دستکاری کایروپراکتیک مچ دست، آرنج، و ستون فقرات بالا می تواند به بهبود سندرم تونل کارپال کمک کند. همچنین شواهدی وجود دارند که نشان میدهند طب سوزنی ممکن است به بازگرداندن عملکرد عصب و تسکین علائم کمک کند. مشورت با پزشک قبل از شروع این کارها و یا هر درمان مکمل و جایگزین دیگر حائز اهمیت است.

آیا یوگا سندرم تونل کارپال را بهبود می بخشد؟

شواهد قوی وجود دارند که نشان میدهند یوگا می تواند به کاهش درد و بهبود قدرتِ گرفتن کمک کند. در مطالعه ای کوچک، شرکت کنندگانی که هشت هفته یوگا تشکیل شده از ۱۱ حالت طراحی شده برای تقویت و کشش، و تعادل مفاصل بالا تنه انجام دادند، نتایج بهتری نسبت به شرکت کنندگانی که محصولاتی طراحی شده برای مچ دست را می پوشیدند و شرکت کنندگانی که اصلا هیچ درمانی انجام نداده اند، ارائه دادند.

آیا میتوان از سندرم تونل کارپال جلوگیری کرد؟

اگرچه هیچ روش معینی برای جلوگیری از سندرم تونل مچ دست وجود ندارد، اما این کارها می توانند کمک کننده باشند:

• وضعیت ایستادن و نشستن خوب
• استفاده از ابزارها و میز کامپیوتر ارگونومیک
• کشش دستان و مچ دست به طور منظم
• استراحت مکرر، لرزش دست و پا، تکیه دادن و تغییر موقعیت در طول کارهای روزمره

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه