سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

بیماری سالک چیست؟

سالک نوع بیماری پوستی است که بر اثر گزش جنس ماده نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می شود . انگل این بیماری با گزش پشه داخل پوست سرایت کرده و زخم عفونی ایجاد می کند. گاهی اوقات سایر اعضا ، از جمله عروق لنفاوی را هم درگیر می کند. در ایران این بیماری بیشتر به صورت ضایعات پوستی مشاهده می شود . بیماری سالک جزو بیماری هایی است که اگر درمان نشود ، عوارض ناشی از درمان نکردن آن تا آخر عمر باقی می ماند. این بیماری ممکن است در جوامع شهری یا روستایی بروز کند . با راستینه همراه باشید.

بیماری سالک

بیماری سالک چیست؟

بیماری سالک ، همان لیشمانیوز پوست، نوعی عفونت انگلی تک سلولی است که از طریق نیش پشه ها منتقل می شود. در واقع با نیش پشه ها و ورود عفونت به بدن انسان انواع درگیری های پوستی، مخاطی یا حتی احشایی ایجاد می شود که البته در کشور ما نوع بیماری که درگیری پوستی ایجاد می کند، شایع است. مردان ایرانی بیشتر از زنان به سالک مبتلا می شوند . ابتلا به این بیماری بین دانش آموزان بیشتر از سایر اقشار جامعه مشاهده می شود .

آیا بیماری سالک انواع مختلفی دارد؟

بله ؛ دو نوع به نسبت شایع تر بیماری سالک در کشور ما عبارتند از :
۱. نوع روستایی و مرطوب ۲. نوع شهری و خشک.
در این دو نوع تفاوت هایی در عامل انتقال و شدت بیماری وجود دارد، به طوری که در نوع روستایی بیماری با التهاب و ترشحات بیشتری نسبت به نوع شهری همراه است. سیر بیماری نیز در نوع روستایی و مرطوب حدود ۶ ماه است و سریع تر به نهایت بیماری می رسد اما در نوع شهری این زمان ممکن است به ۱ سال هم برسد.

 

 پشه

این بیماری از کجا می آید؟

منبع بیماری موجود زنده ای است که در مرحله اول توسط پشه گزیده می شود. پشه محل مناسبی برای سیر تکامل عامل بیماری ایجاد می کند و در نهایت نیز با گزیدگی انسان باعث ضایعات پوستی می شود. در بیماری روستایی معمولا جوندگان که به میزان بیشتری در روستا وجود دارند، هم مخزن بیماری اند، اما در نوع شهری منبع بیماری معمولا سگ ها هستند.

آیا این نوع گزیدگی های بیماری زا ، شبیه گزیدگی های معمولی است که همه ما تجربه کرده ایم؟

نه ، بیماری با نیش و گزیدگی ای شروع می شود که خوب شدن آن طولانی تر است و به مرور زمان نیز ابعاد آن بزرگ تر می شود. این ضایعه قرمز و برجسته است که می توان گفت مرکز آن مانند کوه آتشفشان تجمعی از ترشحات چرکی دارد.

پشه های بیماری زا شکل و شمایل خاصی دارند؟

پشه خاکی انواع مختلفی دارد که نوع پشه روستایی و شهری آنها نیز با یکدیگر متفاوت اند و حتی نوع عفونتی هم که انتقال می دهند نیز شبیه یکدیگر نیست. این نوع پشه ها در مناطقی مانند اصفهان، کاشان و قسمت مرکزی ایران بیشتر دیده می شوند و حتی گزارش هایی از گزیدگی در تهران نیز وجود دارد. زیاد شدن این پشه ها ربطی به رطوبت هوا ندارد. علاوه بر این موش های صحرایی نیز نقش مهمی در شیوع بیماری نوع روستایی دارند.

 

راه های درمانی بیماری سالک

راه های درمانی بیماری سالک کدامند؟

روش های مختلفی برای درمان وجود دارند. در بیماری هایی با میزان آسیب محدود معمولا از تزریق آمپول هایی به اسم «گلو کانتیم» استفاده می شود اما در مواردی که ضایعات به میزان بیشتری باشند، نیاز به تزریق سیستماتیک یا نسخه خوراکی یا حتی جراحی نیز است. به تبع اگر شدت بزرگی ضایعه زیاد باشد، دوره درمان و تزریق ها طولانی تر خواهند شد.

اگر افراد دنبال درمان بیماری سالک نروند ، چه اتفاقی می افتد؟

این بیماری به هر حال خود به خود خوب می شود ولی ممکن است بین ۶ ماه تا ۱ سال طول بکشد، اما اگر منتظر درمان خود به خودی شوید، جای زخم بدشکلی برای همیشه روی پوست باقی می ماند. متاسفانه معمولا ضایعه ها روی نواحی باز بدن مانند صورت و دست ها دیده می شوند. بنابراین باید این بیماری هر چه زودتر درمان شود تا کمترین آثار باقی بماند . در نوع شهری گاهی منبع انتقال انسان است و درمان سریع کمک می کند عامل بیماری زا از انسانی به انسان دیگر شیوع پیدا نکند.

 

راه های درمانی بیماری سالک

آیا بیماری سالک زمان شیوع خاصی دارد؟

گزیدگی معمولا اواخر فصل بهار؛ یعنی اردیبهشت و خرداد و اوایل تیرماه بیشتر می شود. بیماری دوره نهفتگی چند هفتگی دارد و به همین دلیل معمولا مراجعات و شکایت از بیماری بیشتر اوایل پاییز اتفاق می افتند. در شرایطی مانند شهر بم که زندگی به صورت کمپ و چادر ادامه دارد، به تبع شیوع نیز بیشتر خواهد شد.

لطفا درباره انتقال انسان به انسان بگویید :

انتقال انسان به انسان تنها از طریق گزیدگی است که در نوع شهری انسان هم می تواند منبع بیماری باشد، به این صورت که انسان توسط پشه ای که تاکنون ناقل نبوده گزیده شود و با طی شدن سیر تکاملی در بدن دوباره با گزیدن انسانی دیگر توسط همان پشه، بیماری منتقل شود، اما دو انسانی که با یکدیگر در تماس اند نمی توانند به طور مستقیم سالک را منتقل کنند.

آیا توصیه درمانی با تغذیه ای خاصی برای دوران بیماری یا راههای پیشگیری وجود دارد؟

نه، تنها توصیه مهم این است که به خصوص در مناطقی که سالک وجود دارد، حتما از پشه بند استفاده کنید تا بیماری بروز نکند. برای پیشگیری سعی کنید در ارتفاعات بخوابید، مثلا در ساختمانها، پشت بام را برای استراحت انتخاب کنید. پشه ها فرصت پرواز کمی دارند و در مناطق مرتفع تر کمتر هستند و در آخر اینکه همیشه لباس پوشیده داشته باشید.

 

بیماری سالک برای کودکان

بیماری سالک برای کودکان با خطرات بیشتری همراه است؟

همه در معرض این بیماری هستند و خیلی ربطی به سن و سال ندارد. گاهی انواع روستایی مسمومیت هایی را نیز به دنبال دارد که مراجعه به پزشک می تواند فرایند درمان را آسان تر کند. اولین علامت بیماری نیز مانند گزیدگی معمولی است اما بعد از گذشت زمان و بهبود نیافتن آن تشخیص بیماری داده می شود.

آیا بیماری سالک با خارش همراه است؟

خود بیماری سالک خارش ندارد، تنها ممکن است در مرحله اولیه به دلیل گزیدگی پشه فرد احساس خارش کند. هیچ گونه تب یا نشانه های دیگری نیز وجود ندارد.

مقاله مرتبط : از حشره دراکولا چه می دانید؟

 

منابع

  • کتابخانه راستینه
  • دکتر سید مسعود داوودی (متخصص پوست)

منبع تصاویر 

  • nikono
  • ikypros
  • odermatol
  • kurdistan-au-feminin
  • cordsnetwork

خواندن مطالب زیر به شما پیشنهاد می شود

سلامت عمومی

علائم خال‌‌ها

خال‌ها را بهتر بشناسیم

اطلاعات پزشکی

میلیا

بیماری میلیا در بزرگسالان و کودکان

پوست و مو

نتایج عمل لیپوساکشن با کمک فن‌آوری فراصوت

لیپوساکشن با کمک فن‌آوری فراصوت(Ultra_Z)

اطلاعات پزشکی

رگ های عنکبوتی و رگ های واریسی

رگ‌های عنکبوتی و چگونگی درمان و پیشگیری از آنها

اطلاعات پزشکی

عوامل پرخطر زگیل

هرآنچه که باید از زگیل بدانیم

پوست و مو

انواع لیفت ابرو

همه چیز درباره لیفت ابرو

پوست و مو

درمان آکنه

آکنه چگونه درمان می‌شود؟

اطلاعات پزشکی

واکنش آلرژیک

التهاب پوست ؛ علل، تشخیص، درمان

پوست و مو

انجام مزوتراپی

همه چیز درباره مزوتراپی

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *