سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چیست؟

بسیاری از افراد هر از چند گاهی ناراحتی های گوارشی دارند. گرچه، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) متفاوت است. چیزی که آن را از بقیه جدا می کند درد و اسهال یا یبوستی است که بارها تکرار می شود. اما هیچ نشانه ای از آسیب در دستگاه گوارش (GI) وجود ندارد و باعث نمی شود شما احتمال دهید که دچار سرطان روده بزرگ شده اید. برای اطلاعات بیشتر راجع به بیماری سندرم روده تحریک پذیر با این مقاله از راستینه همراه شوید.

در بیماری سندرم روده تحریک پذیر چه حسی را تجربه می کنید؟

علائم اصلی سندرم روده تحریک پذیر درد شکم همراه با تغییر در عادات روده است. این تغییرات می توانند شامل یبوست، اسهال، یا هر دو باشند. شما ممکن است دچار گرفتگی در شکم خود شوید و یا احساس کنید دفع مدفوع شما تمام نشده است. بسیاری از افرادی که به این بیماری مبتلا هستند احساس نفخ می کنند و متوجه می شوند که شکم آنها باد کرده است. درد مداوم و رفتن به توالت به صورت مکرر می توانند زندگی روزمره را دشوارتر سازند. در زنان، این علائم در طول دوره قاعدگی آنان شایع تر است.

مقاله مرتبط: سندرم روده تحریک پذیر: علایم, دلایل, پیشگیری و درمان

علل بیماری سندرم روده تحریک پذیر چیست؟

پزشکان هنوز چیزی در مورد علل این بیماری نمی دانند. یک نظریه این است که سیگنال های بین مغز و روده دچار اختلال شده اند. این اختلال در ارتباط ممکن است انقباضات در عضلات روده را تحریک کند(در سمت راست دیده می شود) که به گرفتگی، درد، و تغییرات در سرعت هضم منجر می شود، و یا ممکن است به این دلیل باشد که اعصاب روده به محرک های خاص، مانند برخی از مواد غذایی یا استرس، فوق العاده حساس شده باشند.

چه کسی دچار بیماری سندرم روده تحریک پذیر می شود؟

هر کسی می تواند به سندرم روده تحریک پذیر مبتلا شود، اما این بیماری در زنان دو برابر نسبت به مردان شایع تر است. همچنین افرادی که سابقه خانوادگی IBS دارند بیشتر احتمال دارد تحت تاثیر این بیماری قرار گیرند. علائم معمولا قبل از ۳۵ سالگی شروع می شوند. ابتلا به IBS برای اولین بار در افراد بالای ۵۰ سال غیرمعمول است.

چگونگی تشخیص سندرم روده تحریک پذیر

آزمایش خاصی برای بررسی IBS وجود ندارد. پزشکان معمولا بر اساس شرح علائم فرد سندرم روده تحریک پذیر را تشخیص می دهند. هنگامی که شما با پزشک خود در مورد وضعیت خود صحبت می کنید، با او صریح حرف بزنید و خجالت نکشید. او ممکن است آزمایشاتی را به منظور رد کردن سایر علل نشانه های شما تجویز کند.

چگونگی تاثیر این بیماری بر زندگی شما

این بیماری ناراحت کننده است، و می تواند موجب احساس اضطراب در مورد به موقع رسیدن به توالت شود، یا شما را در مورد بروز علائم در موقعیت های بد، مانند زمانی که شما در حال رفت و آمد، در محل کار، و یا در هر موقعیتی هستید که ترک آن دشوار است، عصبی کند. ممکن است متوجه شوید که تعیین مکان توالت قبل از اینکه به مکانی جدید بروید می تواند کمک کننده باشد. در موارد شدید، مردم احساس تردید در مورد خوردن، دیدن فیلم، و یا معاشرت می کنند.

نقش استرس

هر کسی عصبی می شود مانند زمانی که امتحان دارید، یا باید کنفرانسی ارائه دهید، و یا تحت فشار هستید. برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر، استرس ممکن است سبب بروز یا بدتر شدن علائم آنها شود. بنابراین، کنترل استرس خود بسیار مهم است. همچنین صحبت با یک مشاور برای یادگیری روش های مفید برای واکنش با شرایط استرس زا ایده خوبی می تواند باشد.

محرک های شما چه هستند؟

اولین گام به سوی مدیریت IBS این است که آنچه را که موجب بدتر شدن علائم شما می شوند را شناسایی کنید. در کنار استرس، عوامل محرک رایج عبارتند از خوردن یک وعده غذایی، تغییرات هورمونی، و برخی از داروها. مهم است که توجه داشته باشید برای همه افراد هیچ غذای خاصی به علائم IBS مرتبط نمی شود. هر فرد متفاوت است. بنابراین، آنچه می خورید را در یک “دفتر غذایی روزانه” یادداشت کنید تا کمکی باشد تا متوجه شوید کدام غذاها برای شما دردسرساز می شوند.

آیا باید رژیم غذایی خود را تغییر دهید؟

برنامه درمانی شما بسته به علائم و محرک های خاص شما می باشد، اما بسیاری از افراد با تغییرات رژیم غذایی شروع می کنند. خوردن وعده های غذایی کوچک تر و غذاهای سبک تر که چربی پایین تری دارند، می تواند کمک کننده باشد. در صورتی که IBS شما شامل یبوست می شود، مصرف فیبر مفید است. شما ممکن است تمایل داشته باشید از کافئین و غذاهایی که موجب نفخ می شوند (مانند لوبیا، کلم بروکلی، کلم بروکسل و کلم) پرهیز کنید. همچنین، توجه کنید که آیا لاکتوز (قند موجود در لبنیات) موجب بدتر شدن علائم شما می شوند یا خیر.

آیا پروبیوتیک کمک می کند؟

این باکتری های “خوب” در روده شما زندگی می کنند. انواع بسیاری زیادی پروبیوتیک وجود دارند، و بهترین نوع آن پروبیوتیک موجود در ماست شناخته شده است. به دنبال برچسب موادغذایی باشید که روی آن “کشت فعال” نوشته شده باشد. برخی از مطالعات نشان می دهند که پروبیوتیک ها – بیفیدوباکتریوم و برخی از ترکیبات پروبیوتیک – می توانند به علائم سندرم روده تحریک پذیر کمک کنند.

IBS و ورزش

حتی اگر احساس می کنید نمی توانید ورزش کنید، به ویژه هنگامی که علائم شما عود می کنند، باز هم ورزش کردن برای شما مفید است. فعالیت بدنی می تواند به هضم، کاهش استرس و بهبود روحیه شما کمک کند. در ابتدا به دنبال فعالیت های آهسته باشید که دستگاه گوارش شما را آزار ندهند، و قبل از شروع ورزش به توالت بروید.

داروهایی برای درمان اسهال 

اگر اسهال یکی از علائم IBS شما است، داروهایی به منظور کمک به رفع آن وجود دارند. این داروها عبارتند از: لوپرامید (Imodium) که حرکت در روده ها را آهسته می کند. پزشک شما ممکن است برای کمک بیشتر، داروهایی همچون الوکسادولین (Viberzi)، یا آنتی بیوتیکی به نام ریفاکسیمین (Xifaxan)، و یا اسیدهای صفراوی sequestrants (مانند کلستیرامین، colesevelam و colestipol) را تجویز کند.

داروهایی برای درمان یبوست

پزشک شما ممکن است دارویی را توصیه کند که مدفوع را نرم می کند بنابراین دفع مدفوع راحت تر می شود (مانند دوکوزات)، همچون مکمل های فیبری (مانند متیل سلولز یا پسیلیوم)، و یا پلی اتیلن گلیکول(PEG). اگر گزینه های دیگر اثر گذار نباشند، داروهای لیناکلوتید (Linzess) و لوبیپروستون (Amitiza) میزان مایعات را در روده شما افزایش می دهند.

داروهای ضد افسردگی و ضد اسپاسم

اگر پزشک داروهای ضد افسردگی را برای سندرم روده تحریک پذیر تجویز کند، نشان دهنده این نیست که علائم شما “همه در مغز شما ” هستند و یا ناشی از افسردگی می باشند. داروهای ضد افسردگی بر روی پیام رسان های شیمیایی در دستگاه گوارش اثر می کنند و می توانند درد و گرفتگی عضلات را از بین ببرند. داروهای ضد اسپاسم نیز در صورتی که دل پیچه علامت اصلی بیماری شماست، می توانند مفید باشند. اکثر داروها عوارض جانبی دارند، بنابراین در مورد جوانب مثبت و منفی آنها با پزشک خود مشورت کنید.

آیا روغن نعنا اثر گذار است؟

اگر درمان طبیعی را ترجیح می دهید روغن نعناع ارزش امتحان کردن را دارد. برخی مطالعات نشان می دهند روغن نعناع می تواند علائم IBS را تسکین دهد. به دنبال کپسول روکش دار روده باشید، که کمتر احتمال دارد موجب سوزش سر دل شود و در صورت مصرف سایر داروها ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

روان درمانی می تواند کمک کننده باشد.

اگر گرفتار دردسرهای IBS شده اید مثلا، اگر احساس ناراحتی می کنید که دچار این بیماری شده اید و یا اگر به دلیل این بیماری از موقعیت های اجتماعی اجتناب می کنید، حداقل چند بار صحبت با یک مشاور می تواند کمک کننده باشد. آنها می توانند به شما کمک کنند با استرس این بیماری مقابله کنید و راه های جدید برای مدیریت محرک ها و عواملی که موجب عود علائم می شوند، را به شما آموزش می دهند.

هیپنوتیزم

یک متخصص شما را از طریق این روش هدایت می کند، این روش کمک می کند یاد بگیرید که چگونه عضلات روده بزرگ خود را شل کنید. هیپنوتیزم می تواند به علائم IBS کمک کند. پزشکان این روش را “هیپنوتیزم درمانی روده” می نامند. برخی مطالعات آن را پشتیبانی می کنند، اما این تحقیقات هنوز کامل نشده اند.

بیوفیدبک

این شیوه شناسایی و تغییر پاسخ بدن به استرس را به شما آموزش می دهد. بیوفیدبک می تواند به شما کمک کند شل کردن عضلات خاص در پایین لگن خود هنگام دفع مدفوع را یاد بگیرید، اگر در IBS یبوست برای شما اتفاق می افتد بدین دلیل است که شما به این عضلات بدون اینکه متوجه شوید فشار وارد می کنید.

زمان هایی را به حضور ذهن اختصاص دهید.

مدیتیشن، تنفس عمیق، و یا تکنیک های تمدد اعصاب دیگر را در نظر بگیرید. تحقیقات بسیار زیادی درمورد این موضوع وجود ندارند، اما در صورتی که این روش ها به شما کمک می کنند تا استرس خود را مدیریت کنید، تلاش برای انجام آنها و اینکه چگونه انجام می شوند ایده خوبی است.

پیش آگهی بلند مدت

سندرم روده تحریک پذیر یک بیماری (مزمن) در جریان است. نشانه های شما ممکن است دوره ای از زمان فروکش کنند و سپس دوباره شروع شوند. یادداشتی شخصی از مواد غذایی، احساسات، و علائم داشته باشید. این کار می تواند به شما کمک کند محرک های پنهان را زمانی که برای اولین بار این بیماری تشخیص داده شده است، و اگر IBS دوباره زندگی روزانه شما را مختل کرده است، پیدا کنید. با گذشت زمان، معمولا علائم بدتر نمی شوند. سندرم روده تحریک پذیر (IBS) تهدید کننده زندگی نیست و به بیماری های جدی تر، مانند بیماری التهابی روده یا سرطان منجر نمی شود.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه