تفسیر نتایج آزمایش کلسترول

پزشک ممکن است برای معاینه عمومی وضعیت سلامتی‌تان و یا در صورت تشخیص احتمال بیماری قلبی، برایتان آزمایش کلسترول تجویز کند. اما آیا می‌دانید نتایج آزمایش کلسترول در واقع به چه معنی است؟ این مطلب را بخوانید تا نحوه تفسیر اعداد را متوجه شوید.

چرا به تست کلسترول نیاز داریم؟

کلسترول، ماده مومی‌ چربی شکل است. کبد، کلسترول مورد نیاز بدن را تولید می‌کند. اما برخی غذاها، مانند غذاهای حیوانی، کلسترول اضافه وارد بدن می‌سازند. کلسترول اضافی می‌تواند به‌صورت لایه‌ای در دیواره رگ‌های شما انباشته و به‌ مرور زمان به لایه‌ای سخت تبدیل شود. این روند، که آترواسکلروز نامیده می‌شود، در واقع رگ‌ها را باریک می‌کند و عبور و مرور خون از طریق رگ‌ها را دشوار می‌سازد.
متأسفانه در صورت وجود کلسترول بالا در بدن، علائم خاصی بروز پیدا نمی‌کند. در مراحل پیشرفته آترواسکلروز، ممکن است فرد دچار آنژین شود؛ یعنی درد شدید قفسه سینه به دلیل عدم گردش نرمال خون در قلب. اگر شریان کاملاً مسدود شود، حمله قلبی روی می‌دهد. آزمایش کلسترول خون، روشی مناسب برای تشخیص سطح کلسترول شماست.

آزمایش کلسترول چه چیزی را اندازه‌گیری می‌کند؟

آزمایش استاندارد کلسترول (به نام پانل لیپید)، علاوه بر اندازه‌گیری کلسترول کل خون، میزان ۳ نوع چربی خاص را اندازه‌گیری می‌کند:

• لیپوپروتئین‌های با چگالی کم .(LDL) این کلسترول، “کلسترول بد” و اصلی‌ترین علت ایجاد پلاک است و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. به‌طورکلی هرچه تعداد آن کمتر باشد، بهتر است. اما کلسترول LDL تنها بخشی از معادله‌ای بزرگ‌تر است که خطر عمومی حمله قلبی یا سکته مغزی را در فرد می‌سنجد. سال‌ها، دستورالعمل‌ها روی تعداد هدف خاصی از کلسترول برای افراد متمرکز شده بودند تا خطر سکته را کاهش دهند، اما جدیدترین دستورالعمل‌ها به بررسی خطر کلی می‌پردازند و بر مبنای میزان خطر، درصد مشخصی از کاهش LDL را به‌عنوان بخشی از استراتژی پیشگیری از مشکلات قلبی و عروقی توصیه می‌کنند.
• لیپوپروتئین‌های با چگالی بالا (HDL). این کلسترول، “کلسترول خوب” است و کلسترول بد را از خون به کبد منتقل می‌کند، جایی که توسط بدن دفع می‌شود. HDL، بخش دیگری از معادله است که خطر بروز حمله قلبی عروقی را مشخص می‌کند. هرچه تعداد این کلسترول بیشتر باشد، بهتر است، اگرچه، مانند LDL، تعیین میزان هدف خاص برای آن، بخشی از استراتژی کاهش خطر کلی است.
• تری گلیسیرید. تری‌ گلیسیریدها نیز به بیماری‌های قلبی مرتبط هستند. آنها در سلول‌های چربی، در سراسر بدن ذخیره می‌شوند.

ارقام آزمایش کلسترول حاوی چه اطلاعاتی هستند؟

اگر پرونده لیپوپروتئین دارید، مهم است که به تمام اعداد موجود در آزمایش کلسترول نگاه کنید، نه فقط به میزان کل کلسترول، به این دلیل که سطح LDL وHDL دو شاخص اصلی بیماری بالقوه قلبی هستند. برای تفسیر نتایج خود از اطلاعات زیر استفاده کنید (البته با کمک پزشک)، تا به آگاهی بیشتری نسبت به خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی دست ‌یابید.

کل کلسترول خون:

• خطر بالا: ۲۴۰ میلی‌گرم در دسی لیتر و بالاتر
• خطر بالا، روی مرز: ۲۰۰ تا ۲۳۹ میلی‌گرم در دسی لیتر
• مطلوب: کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی لیتر

سطح کلسترول LDL:

۱۹۰ میلی‌گرم در دسی لیتر و بالاتر، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را نشان می‌دهد و نشانگر آن است که فرد می‌تواند از راه‌های درمانی فوری، از جمله تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی و استاتین درمانی، برای کاهش این خطر بهره ببرد.
در مورد سطح LDL که مساوی یا کمتر از ۱۸۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، دستورالعمل‌ها، راهکارهایی را برای کاهش ۳۰ تا ۵۰ درصد LDL(بسته به اینکه در معرض چه فاکتورهای خطرآفرین دیگری هستید که می‌توانند بر سلامت قلب و عروق شما تأثیر بگذارند)، پیشنهاد می‌کنند.

کلسترول HDL:

• خطر بالا: کمتر از ۴۰ میلی‌گرم در لیتر در مردان و کمتر از ۵۰ میلی‌گرم در روز برای زنان

تری‌گلیسیریدها:

• خطر بسیار زیاد: ۵۰۰ میلی‌گرم در دسی لیتر و بالاتر
• خطر بالا: ۴۰۰ تا ۴۹۹ میلی‌گرم در لیتر
• خطر زیاد، روی مرز: ۱۵۰ تا ۱۹۹ میلی‌گرم در دسی لیتر
• طبیعی: کمتر از ۱۵۰ میلی‌گرم در دسی لیتر

اگر پزشک آزمایش کلسترول “غیر ناشتا” را تجویز کند، آزمایشگاه فقط تعداد کلسترول و گاهی اوقات (HDL) را بررسی می‌کند. برای انجام این آزمایش، فقط باید در آزمایشگاه حاضر شوید و مقداری خون بدهید. اگر پزشک آزمایش کلسترول “ناشتا” (که آن را پروفایل لیپید نیز می‌نامند) پیشنهاد کند ، آزمایشگاه میزان LDL ، HDL ، تری گلیسیرید و کلسترول‌تان را تجزیه و تحلیل می‌کند. برای آن آزمایش، باید ۹ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش خون ناشتا باشید.
گاهی اوقات پزشک از شما می خواهد که ابتدا یک آزمایش غیرناشتا انجام دهید و بسته به نتایج، ممکن است آزمایش کامل پروفایل لیپید را تجویز کند.

پزشک چگونه از نتایج آزمایش کلسترول استفاده می‌کند؟

بعد از بررسی آزمایش خون، پزشک سایر فاکتورهای خطری که ممکن است برای بیماری‌های قلبی داشته باشید را نیز در نظر می‌گیرد، از جمله: سابقه خانوادگی، سن، وزن، نژاد، جنسیت، رژیم غذایی، فشار خون و اینکه آیا فشارخون بالا داشته‌اید یا خیر، سطح فعالیت، سیگار کشیدن، تاریخچه دیابت و شواهدی از قند خون بالا.

سپس، پزشک در مورد میزان خطر و همچنین مزایای احتمالی انجام اقداماتی شامل تغییراتی در سطح فعالیت و رژیم غذایی و همچنین استفاده از دارو برای بهبود سطح کلسترول، برای کاهش خطر کلی، با شما صحبت خواهد کرد.

هرچند وقت باید تست کلسترول انجام دهم؟

برنامه ملی آموزش کلسترول توصیه می‌کند که بزرگسالان ۲۰ ساله و بالاتر، هر ۵ سال یک بار تست کلسترول انجام دهند. افرادی‌ که در اثر حمله قلبی یا بیماری قلبی در معرض خطر هستند و یا سابقه خانوادگی دارند، باید بیشتر مورد آزمایش قرار گیرند.