ریپورتاژ: اعتیاد به مواد مخدر و بیماری های قلبی عروقی

به نقل از متخصص قلب دکتر لیلا عسگر پور اعتیاد به مصرف مواد مخدر به استفاده بیش از اندازه و یا اجباری ترکیباتی گفته می‌شود که می‌توانند سبب ایجاد تغییر در اعصاب یا وضعیت بیوشیمیایی یک فرد شوند. این امر می‌تواند با وابستگی فیزیولوژی و یا روانی فرد به این ترکیبات همراه شود. وقتی این نوع مصرف، منجر به بروز اختلالات معنی‌دار در توانایی انجام وظایف شغلی و یا اجتماعی گردد به عنوان اعتیاد طبقه بندی می‌شود. اعتیاد به مواد مخدر ممکن است سبب وخامت مشکلات سلامتی یا نیاز به درمان این مشکلات که ممکن است برخاسته از مواد مخدر باشند، شود. اعتیاد ممکن است با وضعیت بدی مانند بیماریهای عفونی همراه شود.
مصرف مواد مضر، بخصوص مواد مخدر و الکل ممکن است با از بین رفتن سلامت قلب و یا رگهای خونی همراه باشد. این مشکل به بیماری قلبی عروقی معروف است و ممکن است به شکل قابل توجهی کل سلامت و طول عمر ضربه بزند. این مقاله نقشی را که ممکن است مصرف مواد مخدر در بروز بیمارهای قلبی عروقی داشته باشد و قدرت تخریبی خطرناک مصرف مواد مخدر (یا داخل کردن آن به بدن، به عبارت دیگر داخل وریدی) بر روی اختلالات عروق بدن که پیش از مصرف این مواد وجود داشته، توضیح می‌دهد.

تاثیر مصرف مواد بر قلب

بیماریهای قلبی

بیماری قلبی عروقی ممکن است سبب کاهش گستردگی و اثر بخشی فعالیتهای روزمره می‌شود و در توانایی‌های پایه‌ای (مانند فعالیتهای ماهیچه‌ای که در جریان خون دخالت دارند و تپش قلب) دخالت می کند که متخصص قلب و عروق به خوبی می تواند این موارد را تشخیص دهد و این نوع بیماری به دلیل نرساندن اکسیژن کافی به مغز ممکن است سبب آسیبهای مغزی شود. همچنان که در بالا ذکر شد این مشکل ممکن است سبب عدم تغذیه کافی بافتها نیز بشود که بصورت اثرات شدید نامطلوب مانند نقرس (مرگ بافتها) خودنمایی می‌کند. برخی انواع بیماری قلبی عروقی ممکن است بصورت انسداد فیزیکی خون در رگها مشاهده شود که ممکن است باعث مشکلاتی که در بالا ذکر شد، شده یا حتی نیاز به جراحی‌هایی مانند جراحی قلب باز یا حتی قطع عضو شود. بیماری قلبی عروقی و زیر مجموعه‌های آن سبب افزایش مرگ و میر (خطر مرگ) و کاهش کیفیت زندگی برای میلیونها نفر می‌شود. برخی عوامل خطر نیز این شرایط را همراهی می‌کنند که در بعضی موارد اعتیاد به مواد مخدر جزء این عوامل است.

اعتیاد به الکل و بیماری قلبی عروقی

مصرف بیش از حد الکل ممکن است با افزایش خطر خونریزی داخلی رگها در مغز همراه شود. اعتیاد به الکل همچنین ممکن است منجر به کاردیومیوپاتی شود. آن همچنین با افزایش خطر فشار خون بالا همراه شود. اعتیاد به الکل یک عامل خطر در پیشرفت فشار خون بالا است و این ممکن است جزئی از حساسیت ژنتیکی باشد. به عبارت دیگر پیشرفت فشار خون بالا ممکن است تحت تاثیر عوامل ژنتیکی گوناگون که در تولید آنزیم آلدهید دهیدروژناز (آنزیمی مهم در متابولیسم الکل) دخالت دارند، باشد.
مصرف خیلی زیاد الکل همچنین با دیگر شرایط قلبی عروقی همراه است که عبارتند از:

• آریتمیاز
• خونریزی رگهای مغز
• بیماری شریان محیطی
• مرگ همراه با رویدادهای قلبی عروقی شدید

بیماری قلبی عروقی که از قبل وجود داشته (در ترکیب با دیگر اختلالات) ممکن است خودش، خطر اعتیاد به الکل را افزایش دهد. از سوی دیگر، مصرف کم تا متوسط الکل ممکن است با کاهش خطر برخی اختلالات همراه باشد مانند سکته مغزی.

تاثیر مصرف سیگار در بیماری قلبی عروقی

دود کردن تنباکو، در حالی هنوز قانونی و (گاهی اوقات) مورد پذیرش جامعه است ارتباطش با شیوع بالا بیماری و کاهش کیفیت زندگی اثبات شده است. این امر در برخی موارد ممکن است به اختلالات قلبی عروقی ارتباط داشته باشد. به مصرف سیگار به مقدار زیاد و یا از روی عادت به عنوان یکی از عوامل خطر برای بیمار شریانهای محیطی نگریسته می‌شود. سیگار کشیدن همچنین با افزایش خطر اسکیما و خونریزی مغز همراه است. نیکوتین موجود در سیگار ( و نیکوتین جایگزین در محصولات ترک سیگار) نیز ممکن استبا افزای خطرات قلبی عروقی همراه باشد.

خطرات مواد مخدر قاچاق بر بیماری قلبی عروقی

استفاده از مواد مخدر قاچاق با افزایش خطر بیماری قلبی عروقی همراه است. یک مطالعه در مورد نیاز به بستری شدن در بیمارستان که بر روی تقریبا ۴۸۰۰ بیمار معتاد به مواد مخدر انجام شده نشان داده که ۲۲۳ نفر از افرادی که پذیرفته شده در بیمارستان در اثر بیماری قلبی عروقی بوده است. این امر چهارمین دلیل رایج برای بستری شدن بعد از به ترتیب جنون، شیزوفرنی و افسردگی است. هپاتیت C (یک عفونت ویروسی که ممکن است از طریق سوزن آلوده منتقل شود) دیگر نتیجه رایج مصرف برخی مواد مخدر است. این بیماری عفونی تاثیر زیاد بر سیستم هپاتیک بدن (کبد) دارد اما ممکن است با برخی انواع کاردیومیوپاتی همراه باشد. تجزیه یک نمونه خون از ۱۳۵۵ بیمار نشان داده که آنتی بادیهای مربوط به ویروس آنتی هپاتیت C به احتمال زیاد بیشتر در افرادی دیده می‌شود که سابقه میوکاردیت و سکته قلبی داشته‌اند.

آمفتامین‌ها

آمفتامین‌ها کلاسی از داروها هستند که حاوی برخی مشتقات برای درمان وضعیتهایی مانند اختلال کمبود توجه و بیش فعالی هستند (ترکیب دکسترآمفتامین و متیل فنیدیت در آدرال و ریتالین) و عمومیت مصرف آنها به عنوان مواد مخدر در خیابانها در حال افزایش است. استفاده نادرست از این داروها سبب برخی اختلالات قلبی عروقی و رویدادهای مضر می‌شود. این رویدادها ممکن است مشتمل شوند بر:

• کاردیومیوپاتی
• عفونت مغزی
• کاردیاک آرهیتامیا
• عفونت قلبی عروقی
• کوکائین
• ماده محرک غیرقانونی و رایج کوکائین با تعداد زیادی از اختلالات قلبی عروقی و رویدادهای مضر بدن در ارتباط است. اینها همان وضعیتها و اثرات آمفتامین‌ها را در بر می‌گیرند. مصرف کوکائین با خطر ضربان قلب شدید افزیش فشار خون و کمبود اکسیژن در ماهیچه قلب همراه است. در واقع جریان خون معمولا آشفته به نظر می‌رسد. علاوه بر اثراتش بر انتقال دهنده‌های عصبی، ظاهرا کوکائین سبب تخریب و مرگ در ماهیچه‌های قلب بواسطه مختل کردن بالانس کلسیم در سطح سلولها می‌شود. این امر خطر فشار خون بالا، سکته مغزی، آنوریسم و تخریب بافت قلب را افزایش می‌دهد. این امر به نوبه خود ممکن است بر احتمال حمله قلبی و افزایش ضربان قلب بصورت غیر طبیعی تاثیر بگذارد.
• حتی مصرف یک بار کوکائین می‌تواند به وضعیت دردناکی به نام آنژین واریانت یا آنژین پرینزمتال منجر شود که نتیجه آن وسپاسم عروق کرونر و متعاقب آن کاهش جریان خون در بافت قلب است.

اوپیوئیدها

اوپیوئیدها از گروه مخدرهایی هستند که رفتار اندورفینهای طبیعی بدن را تقلید می‌کنند که به دریافت کننده‌های درد چسبیده و مانع از ارسال سیگنال درد به مغز می‌شوند. بنابراین اوپیوئیدها وقتی خورده یا تزریق می‌شوند ممکن است بطور موثر و سریع اطلاعات درد را کاهش دهند. برخی از مخدرهای جدید شامل هروئین جزء اوپیوئیدها هستند. مرفین که یک اوپیوئید است به عنوان یک استاندارد طلایی در تحقیقات مربوط به درد در نظر گرفته می‌شود. این مخدرها همچنین در کنار تاثیرات بی‌حسی، اثرات عصبی نیز دارند مانند نشاط آوری، آرامبخشی، مشکلات تنفسی، و ازبین بردن علائم. این مخدرها فوق‌العاده پتانسیل اعتیاد آوری دارند. مصرف نادرست اوپیوئیدها بخصوص به صورت تزریقی، افزایش خطر بیماری‌های عفونی را به همراه دارد مانند هپاتیت C. برخی تحقیقات اثبات کرده‌اند که این مسائل همچنین تحت تاثیر دیگر عوامل مانند بی‌خانمانی و مصرف این مخدرها در وضعیت غیربهداشتی، قرار دارد.
مصرف اوپیوئید به مرور زمان ممکن است به دلیل بالا بردن نشانه‌های بیوشیمیایی اختلالات مربوط به این وضعیت‌ها، خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را تشدید می‌کند. اینها شامل افزایش غلظت پروتئینها و تری گلیسریدهای آزاد (متابولیسم چربیهای رژیمی) در بدن می‌شوند که با افزایش خطر اترواسکلروزیس، سکته مغزی و حمله قلبی همراه است.

بهبود عملکرد مواد مخدر

استروئیدها گروهی از داروها هستند که رفتار برخی هورمونها و دیگر مولکولهای فیزیولوژیک در بدن را تقلید می‌کنند. بر همین مبنا وقتی به عنوان دارو یا برای بهبود مشکل اعتیاد به مواد مخدر استفاده می‌شوند، آنها پتانسیل ایجاد اختلال در تعادل یکی یا چند مورد از این عوامل را دارند. استفاده از آنها ممکن است سبب غیرمعمول شدن وضعیت بیوشیمیایی بدن که بصورت علائم بیماری یا عدم تعادل هورمونی نمود می‌کند، می‌شوند. این اختلالات شامل تغییر در فشار خون و دیگر موارد غیر عادی قلبی عروقی می‌شود. برخی مسئولین روزشی و دولتها استفاده از این داروها را ممنوع کرده‌اند بخصوص آنهایی که سبب افزایش حجم ماهیچه می‌شوند (مانند آنابولیک استروئیدها). آنابولیک استروئیدها با افزایش خطر برخی اختلالات قلبی عروقی در ارتباطند. اختلالات عبارتند از:

• فیبریلاسیون دهلیزی
• سکته مغزی
• نارسایی قلبی
• کاردیومیوپاتی
• ترومبوآمبولیسم

اعتیاد به سایر موارد و بیماری قلبی عروقی

نوشابه‌های انرژی‌زا که بصورت تجاری تولید می‌شوند بطور کلی حاوی غلظت زیادی از کافئین هستند و در برخی موارد شکر تصفیه شده. آنها همچنین حاوی ترکیباتی هستند که در مورد آنها کمتر مطالعه شده و با وضعیت هوشیاری و سطح انرژی بدن در ارتباطند مانند تائورین یا گوئارانا. نگرانی در مورد پتانسیل آسیب رسانی اعتیاد به نوشابه‌های انرژی‌زا در سالهای اخیر برجسته شده است. این مشکلات ممکن است در بر گیرنده مصرف مرتب این نوشیدنیها به مقداری بیش از مقدار پیشنهاد شده توسط کارخانه سازنه و یا مسئولین سلامت، باشد. از جهت دیگر اعتیاد به مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا ممکن است به واسطه وجود ترکیبات مخدر قاچاق یا الکل ایجاد شود. ما در میانه دوره‌ای هستم که نوشابه‌های انرژی‌‌زا، کوکتلها و مخلوطها با پتانسیل بالایی از عواقب فیزیولوژی منفی ما را احاطه کرده است.
این نوع اعتیاد به مواد مخدر با ازافزایش خطرات عصبی یا بیماریهای قلبی عروقی در ارتباط است. بررسی که اخیرا روی مقالات چاپ شده با موضوع نوشابه‌های انرژی‌زا، سوء مصرف آنها و شرایطی که همراه با آنها ایجاد می‌شود، انجام شده، نشان می‌دهد که درحالیکه مصرف کم تا متوسط در بزرگسالان با ایجاد آسیب همراه نیست، مصرف خیلی زیاد یا اعتیاد به این محصولات با افزایش خطر بروز برخی شرایط مانند بیماریهای روانی در ارتباط است. این امر بخصوص به کسانی مربوط می‌شود که از قبل بیماری قلبی عروقی داشته‌اند.

تاثیر اعتیاد همزمان به چند ماده مخدر

نگرانی دیگر در مدیریت بیماری قلبی عروقی ترکیب مواد مخدر است که به دلیل واکنش‌های مخدر با مخدر سبب افزایش خطر برخی تاثیرات مضر می‌شود. این امر ممکن است شامل ترکیب الکل با مواد مخدر قاچاق یا مخدرهایی که توسط پزشک تجویز شده‌اند، باشد. این مخدرهای قانونی ممکن داروهایی برای اختلالات قلبی عروقی مشخص شده‌اند، باشند که معمولا با الکل واکنشهایی که تاثیر منفی دارند، انجام می‌دهند. در بعضی موارد داروهای مورد بحث برای شرایط قلبی عروقی هستند. مطالعه وسیع دیگری بر روی افراد سالخورده نشان می‌دهد که ۷۲% از ۳۸۰۰ نفر شرکت کنندگان در این مطالعه که داروهایی با اثر تداخلی با الکل مصرف کرده‌اند، اغلب دارویشان را برای شرایط عصبی یا قلبی عروق مصرف کرده‌اند. تقریبا یک پنجم از این افراد، به همراه داروهای ضد لخته‌گی و دیگر داروها برای بیماری قلبی عروقی، الکل زیاد مصرف کرده‌اند. در افراد پیرتر (که خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی در آنها بیشتر است) اغلب احتمال تداخل دارو و الکل در آنها بیشتر است زیرا افزایش سن در آنها سبب کاهش توانایی جذب یا متابولیز این ترکیبات می‌شود.
تاثیرات تداخل داروهای قلبی عروقی می‌تواند بصورت زیر باشد:

• افزایش سطح الکل خون
• تخریب کبد
• خونریزی و تخریب دستگاه گوارش
• افزایش ریسک تاثیرات مضر داروهای بیماری قلبی عروقی
• کاهش تاثیر داروهای مورد بحث

ماری‌جوانا

ماری‌جوانا یا کانابیز از دیگر مواد مخدر قاچاق می‌باشد که ممکن است نقش مهمی در ایجاد خطر بیماری قلبی عروقی بازی کند. این مخدر ممکن است با افزایش خطر سنین میانسالی ارتباط دارد اما این ارتباط هنوز اثبات نشده است. همچنین هنوز مدرکی وجود ندارد که نشان دهد استفاده از کانابیز در افراد جوان همراه یا بدون سایر عومل، خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. این ممکن است به دلیل این واقعیت باشد که برخی افراد که از کانابیز استفاده می‌کنند سابقه مصرف سیگار دارند. برای یک مدت طولانی، کانابیز به عنوان ماده مخدر استفاده نمی‌شد. اما به هر حال مدارک جدید، اختلالات در شناسایی، توجه و اجرای وظایف (بخصوص در آنهایی که وسایل نقلیه موتوری را هدایت می‌کنند)، اعتیاد آوری و افزایش خطر اختلالات راونپزشکی به همراه استفاده طولانی مدت یا زیاد از حد این مواد ممکن است آن دیدگاه را عوض کند.

کاهش آسیب در افرادی که بیماریهای قلبی دارند.

ضرورت توصیه و آموزش برای بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی (یا آنهایی که در معرض افزایش خطر این اختلالات قرار دارند) در خصوص تاثیرات اعتیاد به مواد مخدر بر قلب و رگهای خونی، به وضوح روشن است. این اطلاعات ممکن است توسط متخصصین داروشناسی ارائه شود. روشن کردن عوارض اعتیاد به مواد مخدر در افرادی که بیماری قلبی دارند ممکن است مفید باشد همچنانکه آموزش بیمار بصورت برنامه‌های آگاه سازی برای این نوع بیماریها مفید است.
برخی مدارک در مورد نقش بیماری‌های روانی بر خطر اعتیاد به مواد مخدر ممکن است نشان دهنده ضرورت بهبود سلامت ذهنی و ارائه خدمات برای آنهایی که بیماریهای قلبی دارند، باشد. یک مطالعه در مورد سلامت ذهنی در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی نشان داده که شیوع اعتیاد به مواد مخدر و الکل با اختلالات افسردگی شدید همراه بوده است. مطالعه دیگری با استفاده از داده‌های بیش از ۱۰۰۰ بیمار مبتلا به بیماری قلبی نشان داده که سابقه تروما با اعتیاد به مواد مخدر در این جامعه همراه بوده است. این ممکن است نشان دهنده آن باشد که دسترسی افرادی با اختلالات ذهنی و در معرض خطر بیماری قلبی، به مشاوره، ممکن است سبب کاهش اعتیاد به مواد مخدر و اثرات زیان آور بیشتر آن بر سلامت قلب در این جامعه باشد. گزارشاتی که بیماران مراکز درمان اعتیاد به مواد مخدر ارائه می‌کنند ممکن است فرصتی باشد تا این بیماران در مورد مشکلات روانی‌شان به پزشک توضیح دهند.
اگر بیماری با علائم بیماری قلبی که ممکن است در ارتباط با مصرف مواد مخدر باشد، به مختصص سلامتی مراجعه کند، استفاده از یکی یا بیشتر از اینها به او تجویز می‌شود. اما به هر حال نتایج الکتروکاردیوگرافی‌ اغلب علائم غیر قابل انکاری از ارتباط مصرف کوکائین با بیماری قلبی که احتمالا به دلیل تغییرات در جریان خون و ضربان قلب همراه با مصرف مواد مخدر است، را نشان داده. برخی درمانهای استاندارد برای رفع علائم وجود دارد که به مصرف مواد مخدر و الکل مربوط می‌شود. مانند نیتروگلیسرین و مسدود کننده‌های کانل کلسیم برای ناراحتی یا درد ناشی از مصرف کوکائین.

یافتن متخصص درمان برای اعتیاد به مواد مخدر

تشخیص بیماری قلبی در افراد بزرگسال (تقربیان از ۶۵ سال به بالا) اهمیت زیادی دارد. اما به هر حال مشاهده می‌شود که این اختلالات در بزرگسالان جوانتر نیز در حال افزایش است. مصرف مواد مخدر قاچاق، اغلب در نوجوانان و بزرگسالان جوان مشاهده می‌شود و ممکن است سبب افزایش خطر بیماری قلبی در این گروه باشد. همانطور که در بالا توضیح داده شد، استفاده از مواد مخدر غیرقانونی نیز با افزایش خطرات شرایطی مانند آریتمیا همراه است.

مصرف مواد مخدر یکی از عوامل قابل تغییری است که خطر منتهی شدن به مرگ دارد. آنها همچنین سبب افزایش استفاده از منابع حفظ سلامتی بخصوص امکانات پزشکی اورژانس، می‌شوند. این امر به عنوان یکی از مشکلات بزرگ مراکز حفظ سلامتی و امداد اجتماعی در نظر گرفته می‌شود.
به نقل از دکتر رضا دوست متخصص گوارش مواد مخدر ممکن است سرایت خطرات به سایر ارگانها و بخشهای بدن مانند سیستم گوارش، شود. برای همانطور که در بالا مشاهده شد این خطرات بواسطه سوء مصرف الکل در ترکیب با مصرف داروهایی که توسط پزشک تجویز می‌شود، تشدید می‌شوند. این امر بر مرگ و میر و کیفیت زندگی بیمارن تاثیر می‌گذارد.
هنگام ترک مصرف برخی مواد مخدر علائم بروز می‌کند. برای مثال ترک اپیوئیدها مانند مرفین با تعرقی شدید، استفراغ و حالت تهوع، درد، اسهال و عوارض روانی همراه است. ترک الکل ممکن است سبب هذیان گویی، تحریک و تشنج زیاد شود. تجربه کردن این موارد ممکن است فرد را از برطرف شدن ادامه رفتارهای تندش، دلسرد کند بنابراین خودشان را بیشتر در معرض خطر بیماری قلبی قرار می‌دهند.
تشخیص مصرف مواد مخدر اغلب سخت است و ممکن است به واسطه دیگر مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی بغرنج شود. تصور کنید، ترکیب این دو منجر به مشکلات جدی و مرگ می‌شود. یافتن درمان برای اعتیاد به مواد مخدر ممکن است به مدت طولانی متوقف شود یا نیاز به کنترل این مشکلات داشته باشد. این امر ممکن است فرصتی فراهم کند تا دیگر مشکلات سلامتی که با اعتیاد همراهند، مورد پردازش قرار گرفته و مدیریت شوند. مانند بیماری قلبی. بسته به نگرانی استان (یا کشور)، مواد مخدر ممکن است از طریق درمانگاه‌های کوچک، امکانات خصوصی، درمانگاه‌های توانبخشی یا درمانگاه‌های محلی، تامین شود. مدیریت هر دو مورد اختلالات قلبی و اعتیاد به مواد مخدر بهتر است توسط متخصص واجد شرایط در مراکز درمانی تخصصی که ممکن است مخصوص این کار باشند، انجام گیرد. ممکن است اولین قدم در این راه مشاوره برای ترک اعتیاد باشد. دریافت مشاوره پزشکی برای شرایط مشکوک و یا علائم نگران کننده مانند درد سینه ناشی از مصرف مواد مخدر نیز توصیه می‌شود.