چطور الکل می تواند باعث آسیب DNA و افزایش خطر ابتلا به سرطان شود؟

دانشمندان فکر می کنند آنها می دانند که چگونه الکل باعث آسیب به DNA و افزایش خطر ابتلا به سرطان می شوند. با این حال، محققان مطالعه ای روی موش انجام داده اند، کارشناسان می گویند که مکانیسم های ارتباط الکل با آسیب به DNA در موش و انسان یکسان هستند. در واقع، مطالعات قبلی ارتباطات قوی بین الکل و سرطان های خاصی را در انسان نشان داده اند؛ علاوه بر این، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان مصرف الکل را به عنوان “عامل سرطانزا برای انسان” طبقه بندی می کند. با این حال، مشخص نبود که چطور الکل چنین آسیبی را به DNA وارد میکند.

تاثیرات الکل بر سلامتی

مطالعه منتشر شده نگاهی دقیق به اینکه چطور مصرف الکل و قرارگیری در معرض ترکیبات حاصل از آن که بدن پس از تجزیه الکل بدست می آورد، موجب آسیب رساندن به کروموزوم ها در سلول های بنیادی خون می شود، انداخت. این سلول های بنیادی برای جایگزینی سلول هایی که در طول عمر از دست میدهیم بسیار مهم هستند، اما هنگامی که آنها آسیب دیده باشند، می توانند آسیب بیشتری را به بار آورند. (سلول های بنیادی می توانند مدت زمان زیادی تقسیم شوند و سلول ها را جایگزین کنند.)

در این تحقیق، محققان به موش ها مقدار زیادی الکل دادند که معادل نوشیدن یک بطری ویسکی برای یک فرد بالغ در یک دوره کوتاه مدت بود. برخی از موش ها به صورت ژنتیکی برای حذف دو مکانیسم حیاتی که در برابر عوارض جانبی مضر متابولیسم الکلی محافظت می شوند، دستکاری شده بودند و موش ها آسیب پذیر شده بودند.

دکتر کی جی پاتل، پژوهشگر اصلی تحقیقاتی در آزمایشگاه زیست شناسی مولکولی MRC در کمبریج، انگلستان، گفت: “هنگامی که بدن الکل را فرآوری می کند، آن را تبدیل به یک سم بسیار واکنشی به نام استالدئید میکند که به DNA آسیب می زند.”

کار قبلی پاتل نشان داده است که دو مکانیسم وجود دارد که سلول ها را از استالدئید (استالدهید) محافظت می کند. پاتل گفت: “اولین مکانیسم آنزیمی است که سم زدایی میکند و استالدئید را از بین می برد.” وی گفت: مکانیسم دوم پس از آسیب رساندن به کار می رود و شامل “سیستم های ترمیم DNA است که آسیب را در هنگام وقوع برطرف میکند.”

آزمایشات حیوانی

محققان روی سه گروه موش کار کردند: موشهایی با هر دو مکانیسم حفاظتی؛ موش هایی که آنزیم حذف استالدئید، موسوم به آلدئید دهیدروژناز ۲، را نداشتند اما مکانیسم های ترمیم DNA را داشتند؛ و موشهایی که نه آنزیم و نه مکانیسم ترمیم DNA را داشتند.

اگر ما فقط اولین سطح حفاظت را حذف کنیم که حذف آنزیمی است که استالدئید را سم زدایی میکند، تنها دادن یک دوز بزرگ الکل به موش برای ایجاد آسیب DNA چهار برابر بیشتر از موش های معمولی است”. پاتل گفت: “این سطح از آسیب خیلی بی شباهت با داشتن زمانی کوتاه در مقابل فوکوشیما نیست.”

طبق گفته پاتل، اگرچه این موشها از لحاظ ژنتیکی دستکاری شده بودند و فاقد این نوع حفاظت در برابر استالدئید بودند، بسیاری از افراد یا فاقد این آنزیم محافظ هستند یا آنزیم های آنها از عملکرد خوبی برخوردار نیستند. پاتل برآورد کرده بود که این وضعیت به ویژه در آسیا، که حدود ۵ میلیون نفر تحت تاثیر آن هستند، رایج است.

علاوه بر این، مشکل در لایه دوم حفاظت -یعنی مکانیسم های ترمیم DNA – نیز نسبتا شایع است.

پاتل گفت، این مکانیسم های ترمیم DNA در زنان دارای جهش BRCA1 یا BRCA2 که آنان را مستعد سرطان سینه می کند، محدود هستند. وی افزود، بروز مشکلاتی در ترمیم DNA در کودکان مبتلا به کم خونی فانکونی نیز رخ می دهد.

آسیب سلول های بنیادی

در این مطالعه، دانشمندان بر آسیب DNA در سلول های بنیادی خون تمرکز کردند. پاتل گفت، تحقیقات قبلی نشان داده اند که الکل بر روی سلول های خونی تاثیر می گذارد، چرا که بسیاری از افراد با مصرف بیش از حد الکل، دچار آنمی می شوند، به این معنی که تعداد کمی گلبول های قرمز دارند.

این یافته ها قابل توجه هستند: مالکوم آلیسون، استاد دانشگاه سلطنتی مریلند در لندن، که در این پژوهش دخیل نبوده است، گفت که اعتقاد بر این است که بیشتر سرطانها از سلول های بنیادی به وجود می آیند.

آلیسون در بیانیه ای گفت: “اکثر اندام ها و بافت های ما، سلول های بنیادی دارند، سلول های جاویدان که سلول هایی را که در طول زندگی ما از دست می روند را جایگزین میکنند، و سیستم خون سازی استثنایی نیست.” (سيستم خون سازي چگونگي توليد سلول هاي خونی در بدن است.)

آليسون گفت: “اين مطالعه جديد از کمبريج اکنون نشان میدهد که سلول هاي بنيادي خونساز موش میتوانند با متابوليت الکل، استالدئيد، جهش یابند.”

این اولین مطالعه ای نیست که الکل را به سرطان مرتبط کرده است. پاتل گفت باور بر این است که الکل به عنوان عامل در حداقل ۷ نوع سرطان، از جمله سرطان خون، پستان، دهان و گردن و دستگاه گوارش شناخته شده است.

پاتل افزود که به ادعاهای مربوط به اثرات مثبت دوزهای کم الکل بر سلامت انسان مشکوک است. پاتل گفت: “این ادعاها بر اساس مطالعات اپیدمیولوژیک در مورد گروه های جمعیتی است.” “در بسیاری از این مطالعات، متغیرهای مربوطه دیگری وجود دارند.”

با این حال، پژوهش حاضر بر این سوال تمرکز نکرده است.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه