آرتریت روماتوئید: علائم، تسکین درد، علل آن

آرتریت روماتوئید (RA) یا روماتیسم مفصلی چیزی است که پزشکان آن را بیماری خود ایمنی می نامند. زمانی که سیستم ایمنی بدن، که از شما محافظت می کند، شروع به حمله به بافت های بدن شما می کند، این بیماری آغاز میشود. این مسئله باعث التهاب در پوشش مفاصل شما (سینوویوم) می شود. در نتیجه، مفاصل شما ممکن است قرمز، گرم، متورم و دردناک شوند.
آرتریت روماتوئید مفاصل هر دو طرف بدن، مانند هر دو دست، هر دو مچ یا هر دو زانو را تحت تاثیر قرار میدهد. این تقارن کمک می کند تا این نوع آرتریت از انواع دیگر آرتریت جدا شود. با گذشت زمان، آرتریت روماتوئید می تواند سایر قسمت های بدن و سیستم های بدن از چشم گرفته تا قلب، ریه ها، پوست، رگ های خونی و دیگر موارد را تحت تاثیر قرار دهد.

علائم آرتریت روماتوئید چه هستند؟

علائم هشدار دهنده این بیماری عبارتند از:

• درد و تورم مفاصل
• سفتی مفاصل، مخصوصا در صبح یا بعد از نشستن طولانی مدت
• خستگی

آرتریت روماتوئید هر فرد را به شکلی متفاوتی درگیر میکند. برای برخی، علائم مفصلی طی چند سال به تدریج اتفاق می افتند. در برخی دیگر، ممکن است علائم به سرعت بروز کنند.
برخی از افراد ممکن است مدت کوتاهی به آرتریت روماتوئید مبتلا باشند و پس از آن به بهبودی برسند، به این معنی که علائمی ندارند.

مقاله مرتبط : علائم و علاج آرتریت روماتوئید

چه کسی مبتلا به آرتریت روماتوئید می شود؟

هر کسی می تواند به آرتریت روماتوئید مبتلا شود.

به گفته رئیس انجمن روماتولوژی ایران، آرتریت روماتوئید يک درصد جمعيت جهان را درگير کرده است. البته ميزان شيوع اين بيماري در ايران از رده جهاني پايين تر است با اين حال شيوع آن در کشور ۲۵درصد اعلام شده است .

این بیماری در زنان ۲ تا ۳ برابر بیشتر از مردان است، اما مردان علائم شدیدتری دارند.

آرتریت روماتوئید معمولا در میانسالی آغاز می شود. اما کودکان، جوان و سالخوردگان نیز می توانند به این بیماری مبتلا شوند.

مقاله مرتبط: شیوع آرتریت روماتوئید در زنان !

چه عاملی باعث بروز این بیماری می شود؟

پزشکان علت دقیق این بیماری را نمی دانند. به نظر می رسد چیزی سیستم ایمنی بدن را تحریک میکند تا به مفاصل و گاهی اوقات سایر اعضای بدن حمله کند. برخی از کارشناسان تصور می کنند که یک نوع ویروس یا باکتری ممکن است سیستم ایمنی بدن شما را تغییر دهد و باعث حمله به مفاصل شما شود. نظریه های دیگر نشان می دهند که در برخی افراد سیگار کشیدن ممکن است به آرتریت روماتوئید منجر شود.

برخی از الگوهای ژنتیکی ممکن است موجب شوند احتمال ابتلا به این بیماری در بعضی از افراد نسبت به دیگران بیشتر باشد.

این بیماری چگونه بدن شما را تحت تاثیر قرار میدهد؟

سلول های سیستم ایمنی از خون به مفاصل و بافتی که در مسیر آنها است، حمله می کنند. این بافت سینوویوم نامیده می شود. هنگامی که سلول ها به مفصل میرسند، التهاب ایجاد می کنند. تورم مفصلی به دلیل تجمع مایع درون آن ایجاد می شود. مفاصل شما دردناک، متورم، گرم و حساس به لمس می شوند.

با گذشت زمان، التهاب غضروف یعنی یک لایه فشرده از بافتی که انتهای استخوان های شما را پوشش می دهد، را از بین می برد. همانطور که غضروف تخریب میشود فضای بین استخوان های شما محدود می شود. با گذشت زمان، اصطکاک بین استخوان ها رخ میدهد یا ممکن است استخوان از محل خود خارج شود. سلول هایی که سبب بروز التهاب می شوند، موادی تولید میکنند که به استخوان ها آسیب می رسانند.

التهاب در آرتریت روماتوئید می تواند به اندام ها و سیستم های تمام بدن شما، از چشمان تا قلب، ریه ها، کلیه ها، رگ های خونی و حتی پوست شما گسترش یابد و آنها را تحت تاثیر قرار دهد.

پزشکان چگونه آرتریت روماتوئید را تشخیص میدهند؟

هیچ آزمایش واحدی وجود ندارد که نشان دهد آیا شما آرتریت روماتوئید دارید یا خیر. پزشک شما را معاینه خواهد کرد، از شما در مورد علائمی که دارید سوال می کند و احتمالا تصویر برداری با اشعه ایکس و آزمایشات خون را انجام خواهد داد.

آرتریت روماتوئید از ترکیبی از موارد زیر تشخیص داده می شود:

• محل و تقارن مفاصل دردناک، به ویژه مفاصل دست
• سفتی مفصل در هنگام صبح
• وجود برآمدگی ها و گره ها در زیر پوست (گره های روماتوئید)
•  نتایج اشعه ایکس و آزمایش خون

آزمایش خون

علاوه بر بررسی مشکلات مفصل، پزشک برای تشخیص آرتریت روماتوئید، دستور میدهد آزمایش خون انجام دهید. پزشک می خواهد موارد زیر را در آزمایش خون بررسی کند:

آنمی: افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ممکن است تعداد گلبول های قرمز پایینی داشته باشند.
پروتئین واکنشی- سی (CRP): سطوح بالای این پروتئین نیز علائم التهاب را نشان می دهد.
برخی از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ممکن است آزمایش آنتی بادی علیه هسته سلول (ANA) مثبت داشته باشند که نشان دهنده ی بیماری های خود ایمنی است، اما این آزمایش نوع بیماری خود ایمنی را مشخص نمیکند.
آزمایش آنتی بادی ضد سیترولین (anti-CCP): این آزمایش مخصوص بررسی آنتی بادی های ضد CCP می باشد، که نشان می دهد ممکن است نوع تهاجمی تر آرتریت روماتوئید را داشته باشید.
میزان رسوب اریتروسیت (ESR): این آزمایش سرعت رسوب خون در پایین لوله آزمایش است و نشان می دهد که آیا ممکن است التهاب در بدن شما وجود داشته باشد یا خیر.
فاکتور روماتوئیدی (RF): بیشتر افراد مبتلا به این بیماری، اما نه همه آنها، این آنتی بادی را در خون خود دارند. اما این آنتی بادی می تواند در افرادی که آرتریت روماتوئید ندارند نیز وجود داشته باشد.

آرتریت روماتوئید چگونه درمان می شود؟

درمان شامل داروها، استراحت، ورزش، و در برخی موارد، جراحی برای اصلاح آسیب است.
روش های درمانی شما به چند مورد بستگی دارند، از جمله سن، وضعیت کلی سلامتی، سابقه پزشکی و میزان شدت بیماری شما.

داروها

بسیاری از داروهای آرتریت روماتوئید می توانند درد مفاصل، تورم و سوزش را کاهش دهند. بعضی از این داروها بیماری را مهار یا روند آن را کند می سازند.
داروهایی که باعث درد و سفتی مفصلی می شوند عبارتند از:

• داروهای ضد التهابی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن
• تسکین دهنده های درد که روی پوست استعمال میشوند.
• کورتیکواستروئیدها، مانند پردنیزون
• داروهای مسکن درد نارکوتیک

پزشک همچنین می تواند داروهای قوی موسوم به داروهای ضد رماتیسم اصلاح کننده بیماری (DMARDs) برای شما تجویز کند. آنها با دخالت یا سرکوب حمله سیستم ایمنی بدن به مفاصل عمل می کنند.
DMARD های قدیمی که اغلب درمان های اولیه برای آرتریت روماتوئید هستند عبارتنداز:

• هیدروکسی کلروکین (Plaquenil) که برای درمان مالاریا ساخته شده است.
• متوتروکسات (Rheumatrex، Trexall) که ابتدا برای درمان سرطان ساخته شده بود.
• لفلونوماید (Arava)
• سولفاسالازین (Azulfidine)

اصلاح کننده های واکنش بیولوژیکی نسخه های پروتئینی در ژن های انسانی ساخته دست بشر هستند. این داروها در صورتی که آرتریت روماتوئید شما شدیدتر باشد یا اگر DMARD کمکی نکند، میتوانند گزینه خوبی باشند. حتی ممکن است داروی بیولوژیک و DMARD را با هم مصرف کنید. پزشک همچنین می تواند به شما یک داروی زیست همسان بدهد. این داروهای جدید کپی های نزدیکترین نسخه داروهای بیولوژیک هستند که هزینه کمتری دارند. داروهای بیولوژیک که برای آرتریت روماتوئید تایید شده اند عبارتند از:

• آباتاسپت (Orencia)
• آدالیمومب (Humira)، آدالیمومب –آتو (Amjevita)
• آناکینرا (کینرت)
• سرتولیزومَب (Cimzia)
• اتانرسپت (انبرل)، etanercept-szzs (Erelzi)
• گولیموماب (سیمپونی و سیمپونی اریا)
• اینفیلیکسیماب (Remicade)، اینفیلیکسیماب –dyyb (اینفلکترا)
• ریتوکسیماب (ریتوکسان)
• ساریلومب (kevzara)
• توسیلیزومب (Actemra)
• توفاسیتینیب (Xeljanz)

چرا استراحت و ورزش برای آرتریت روماتوئید اهمیت دارند؟

شما باید فعال باشید، اما باید در نظر داشته باشید که به خودتان استراحت بدهید. در هنگامی اوج بیماری، زمانی که التهاب بدتر می شود، بهتر است به مفاصل خود استراحت دهید. استفاده از عصا یا آتل مفصل می تواند کمک کند.
هنگامی که التهاب کاهش می یابد، ورزش کردن ایده خوبی است. ورزش باعث می شود مفاصل شما انعطاف پذیر بمانند و عضلاتی که آنها را احاطه کرده است تقویت شوند. فعالیت های کم اثر مانند پیاده روی سریع و شنا و کشش ملایم می توانند کمک کنند. میتوانید ابتدا از فیزیوتراپیست کمک بگیرید.

آیا عمل جراحی مورد نیاز است؟

هنگامی که آسیب مفصلی به خاطر آرتریت روماتوئید شدید باشد، عمل جراحی میتواند کمک کند.

آیا درمان قطعی برای این بیماری وجود دارد؟

اگر چه درمان قطعی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد، اما درمان تهاجمی به موقع، به جلوگیری از ناتوانی و افزایش شانس بهبودی کمک میکند.

مقاله مرتبط: بخور نخور های آرتریت روماتوئید