هرآنچه که باید از زگیل بدانیم

زگیل به برآمدگی های کوچک و دانه دانه‌ی پوست اتلاق می شود که اغلب روی انگشتان یا دست به وجود می آیند. زگیل های وخیم تر نیز شامل الگویی تشکیل شده از نقاط ریز و سیاهی می شود که کوچک هستند و از رگ های خونی لخته شده تشکیل می‌شوند.
زگیل ها معمولاً نتیجه ویروس هستند و از طریق تماس فیزیکی انتقال پیدا می کنند. پس از در معرض ویروس قرار گرفتن پوست، تشکیل زگیل می تواند از ۲ تا ۶ ماه زمان ببرد. زگیل‌ها معمولاً بی خطر هستند و سرانجام به خودی خود ناپدید می شوند. با این وجود باز هم بسیاری از افراد خواهان از بین بردن آن هستند چرا که آن را آزار دهنده و یا خجالت‌آور می دانند.

علائم زگیل

زگیل معمولا روی انگشت یا دست شکل می گیرد و می تواند علائم زیر را نیز در خود داشته باشد:

• برآمدگی‌های کوچک، گوشتی و دانه ای
• رنگ کِرِمی، سفید، صورتی و یا قهوه ای سوخته
• احساس زبری در هنگام لمس
• پخش شده به صورت نقطه های ریزی که در واقع رگه های خونی بسیار کوچک هستند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در موارد زیر بایستی به پزشک مراجعه شود:

• چنانچه دردناک است و یا در رنگ و ظاهرش تغییری ایجاد شده است.
• چنانچه روش های درمانی را پشت سرگذاشته اید اما همچنان در جای خود باقی هستند و پخش می شوند و یا دوباه شکل می‌گیرند.
• چنانچه برایتان مشکل ایجاد کرده و فعالیت هایتان را مختل می کنند.
• چنانچه مطمئن نیستید که برآمدگی روی پوست، زگیل هست یا خیر.
• چنانچه فردی بزرگسال هستید و تعداد بیشماری از زگیل ها روی پوستتان ظاهر می شوند؛ خصیصه ای که نشان از عدم کارکرد درست سیستم ایمنی بدن دارد.

دلایل بروز

زگیل از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) شکل می گیرد. این ویروس کاملاً شناخته شده است و بیش از ۱۵۰ نوع مختلف دارد که تنها چند نوع از آن منجر به بروز زگیل روی پوست می شود. بخشی از این HPV از طریق تماس جنسی انتقال پیدا می کند. هرچند که بسیاری از آن ها از طریق تماس های پوستی معمول و استفاده از وسایل مشترکی همچون حوله یا لیف گسترش پیدا می کند. این ویروس معمولاً از طریق شکاف های روی پوست همچون خراشیدن یا کنده شدن پوست کنار ناخن گسترش پیدا می‌کند. جویدن ناخن نیز می تواند عامل دیگری بر به وجود آمدن زگیل بر روی نوک انگشتان و اطراف ناخن باشد.
سیستم ایمنی هر فردی واکنش متفاوتی به ویروس HPV دارد و به همین خاطر هم هست که تمام افرادی که با HPV تماس برقرار می کنند، به زگیل مبتلا نمی شوند.

عوامل پرخطر

این افراد در خطر بیشتری برای بروز زگیل قرار دارند:

• کودکان و جوانان؛ چرا که بدن آن ها ممکن است هنوز سیستم ایمنی لازم در برابر این ویروس را نساخته باشد.
• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند؛ همچون آن دسته از افرادی که به ایدز مبتلا هستند و یا افرادی که پیوند عضو داشته اند.

پیشگیری

• از تماس مستقیم با زگیل خودداری کنید. کندن زگیل می تواند منجر به گسترش ویروس شود.
• سوهان ناخن، سنگ پا و ناخن گیری که برای پوست و ناخن سالم خود از آن استفاده می‌کنید را برای پوست مبتلا به زگیل خود به کار نبرید. از سوهان ناخن یکبار مصرف استفاده کنید.
• ناخن های خود را نجوید. زگیل بیشتر در پوست های کنده شده نفوذ می کند. کندن پوست اطراف ناخن در را برای ورود ویروس باز می کند.
• با احتیاط آرایش کنید. از شانه کردن و یا اصلاح کردن نقاطی از پوست که زگیل دارند خودداری کنید. چنانچه اصلاح کردن اضطراری است، از تیغ برقی استفاده کنید.

تشخیص

در بسیاری از موارد، پزشک با استفاده از یکی، دو مورد از روش های زیر می تواند زگیل را تشخیص دهد:

• بررسی زگیل
• خراشیدن لایه بیرونی زگیل جهت بررسی علائم نقطه های سیاه و ریز (رگه های خونی) که از رایج ترین علائم زگیل هستند.
• برداشتن بخش کوچکی از زگیل و بردن آن به آزمایشگاه جهت بررسی و رد وجود سایر دلایل برای به وجود آمدن این توده.

درمان

اغلب زگیل های معمول، بدون هیچ درمانی به خودی خود از بین می روند. هرچند که ممکن است یک یا دو سال بعد زگیل دیگری نزدیک همان ناحیه شکل بگیرد. برخی برای درمان به پزشک مراجعه می کنند چرا که روش‌های خانگی کارکرد لازم را ندارند و زگیل ها آزاردهنده و رو به فزونی هستند و یا زیبایی فرد را به خطر انداخته‌اند.
هدف از درمان، نابودی زگیل، تحریک سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با ویروس و یا هر دو است. روند درمان می‌تواند چند هفته تا چند ماه زمان ببرد. حتی با وجود درمان نیز زگیل می‌تواند دوباره به وجود بیاید و گسترش پیدا کند. پزشک به طور کلی، خصوصاً زمانی که فرد مبتلا کودک باشد، ابتدا کم دردترین روش ها را امتحان می کند.
پزشک بسته به موقعیت زگیل شما، علائم موجود و اولویت، یکی از روش های زیر را انتخاب خواهد کرد. این روش ها در برخی موارد با روش های خانگی همچون سالیسیلیک اسید، ترکیب می شوند.

• سالیسیلیک اسید. داروهایی مناسب برای درمان زگیلی که حاوی سالیسیلیک اسید هستند، از طریق برداشتن تدریجی لایه های زگیل عمل می کنند. مطالعات نشان می دهد که سالیسیلیک اسید در صورتی که به انجماد (سرما درمانی) ترکیب شود، اثر بیشتری خواهد داشت.
• سرما درمانی. سرما درمانی که مطب پزشک انجام می شود شامل استعمال نیتروژن مایع بر روی زگیل خواهد بود. این روش منجر به شکل گیری تاول در زیر و اطراف زگیل می شود. سپس، بافت مرده طی مدت یک هفته یا بیشتر، برداشته خواهد شد. این روش همچنین می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را در جهت مبارزه با ویروس تهییج کند. احتمالا به تکرار این روش نیز نیاز باشد.
  عوارض جانبی سرما درمانی شامل درد، تاول زدن و لکه شدن پوست در منطقه مورد نظر می‌شود. از آنجایی که این روش با درد همراه است، برای درمان زگیل کودکان مورد استفاده قرار نمی گیرد.
• سایر اسیدها. چنانچه سالیسیلیک اسید و سرما درمانی اثر نکند، پزشک شما می تواند اسید تریکلرو استیک را مورد استفاده قرار دهد. در این روش، پزشک ناحیه اطراف زگیل را اصلاح می‌کند و سپس اسید را با استفاده از خلال دندان بر روی زگیل می مالد. این روش بایستی به صورت هفتگی تکرار شود. از جمله عوارض جانبی آن می توان به سوزش و خارش اشاره کرد.
• انجام عمل جراحی ساده. پزشک می تواند بافت آزار دهنده را به طور کلی برش دهد. این روش می تواند در محل مورد نظر زخم بر جای بگذارد.
• لیزر درمانی. این روش به سوزاندن رگ های خونی ریز دست می زند. بافت مبتلا شده می‌میرد و زگیل از جای خود کنده می شود. علائم نتیجه این روش محدود است و همچنین می‌تواند به درد و سوزش نیز منجر شود.

سبک زندگی و روش های خانگی

روش های خانگی معمولاً در از بین بردن زگیل موثر هستند. چنانچه سیستم ایمنی معیوبی ندارید و به دیابت نیز مبتلا نیستید، این روش ها را امتحان کنید:

• مصرف قرص سالیسیلیک اسید. مصرف داروهای رفع زگیلی که نیازی به تجویز پزشک ندارند معمولاً در قالب قرص، پماد، پد یا مایع در دسترس هستند. به دنبال سالیسیلیک اسیدهای ۱۷ درصدی باشید. این محصولات معمولاً به صورت روزانه و اغلت تا چند هفته مورد استفاده قرار می گیرند. برای رسیدن به بهترین نتیجه، پیش از استفاده از محصول مورد نظر، زگیل خود را برای چند دقیقه در آب گرم نگه دارید. پوست مرده را با سوهان ناخن یا سنگ پای یکبار مصرف از بین ببرید.
  چنانچه پوستتان دچار سوزش شد، تعداد دفعات انجام این روش را کاهش دهید. چنانچه باردار هستید، پیش از استفاده از محصولی اسیدی، با پزشک خود مشورت کنید.
• سرما درمانی. برخی محصولات حاویِ نیتروژن مایع به صورت مایع یا پماد و بدون نیاز به تجویز پزشک در دسترس هستند.
• نوار چسب. زگیل خود را به مدت ۶ روز با نوار چسب نقره ای بپوشانید. سپس آن را در آب غوطه‌ور کرده و به آرامی و با استفاده از سنگ پا و یا سوهان ناخن یکبار مصرف، بافت مرده را جدا کنید. روی زگیل را به مدت ۱۲ ساعت باز بگذارید و سپس این فرآیند را تا زمان ناپدیدشدن زگیل تکرار کنید.

مطالعات انجام شده، نتایج مختلفی را در استفاده از نوار چسب به تنهایی و یا به صورت ترکیب‌شده با سایر درمان ها، گزارش می‌دهند.

آماده سازی برای ملاقات با پزشک

ممکن است توسط پزشک به فردی که در زمینه امراض پوستی تخصص دارد ارجاع داده شوید. نکات زیر به شما در جهت آماده سازی برای ملاقات با پزشک کمک می کند.

چه کارهایی می توانید انجام دهید؟

فهرستی از داروهایی که به طور منظم مصرف می کنید تهیه کنید؛ فهرستی شامل تمام داروهای تجویزی و غیر تجویزی و مکمل ها و دوز استفاده شده از آن ها.
می‌توانید فهرستی از سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید نیز تهیه کنید. سوالاتی همچون:

• چه چیزی باعث به‌وجود آمدن زگیل می شود؟
• آیا زگیل از بین رفته، دوباره باز می گردد؟
• چه روش هایی برای از بین بردن زگیل وجود دارد و توصیه شما چیست؟
• انتظار چه عوارض جانبی را داشته باشم؟
• آیا راه جایگزینی برای روش اولیه و پیشنهادی شما وجود دارد؟
• چنانچه توده مذکور زگیل نباشد، به چه آزمایش هایی نیاز خواهید داشت؟
• چگونه می توان از بروز زگیل پیشگیری کرد؟

از جانب دکتر چه خواهیم دید؟

پزشک شما نیز می تواند سوالاتی از این قبیل بپرسد:

• اولین بار چه زمانی متوجه وجود زگیل شدید؟
• آیا پیشتر نیز به زگیل مبتلا بوده اید؟
• آیا وجود آن مشکل زیبایی یا فیزیکی برای شما ایجاد می کند؟
• آیا پیشتر روشی را برای درمان زگیل طی کرده اید؟ اگر بله، چه مدت و به چه نتیجه ای رسیدید؟