ناخنک چشم یا پتریژیوم: علل، علائم و درمان آن

علامت اصلی ناخنک چشم یا پتریژیوم، توده از بافت صورتی و گوشتی در ملتحمه، بافتی شفافی که پلکها و کره چشم شما را می‌پوشاند، می‌باشد. ناخنک چشم معمولاً در طرفی که به بینی نزدیک است ایجاد می‌شود و به سوی مردمک گسترش می‌یابد. ناخنک چشم می‌تواند ترسناک به نظر برسد اما سرطان نیست. این توده ممکن است در طول زندگی شما به آرامی گسترش یابد یا بعد از زمانی خاص متوقف شود. در موارد شدید، می‌تواند مردمک چشم شما را بپوشاند و سبب بروز مشکلات بینایی شود. این توده می‌تواند در یک یا هر دو چشم بروز کند. هنگامی که هر دو چشم را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به عنوان پتریژیوم دو طرفه شناخته می‌شود. گرچه ناخنک چشم معمولاً بیماری جدی محسوب نمی‌شود، اما می‌تواند علائم آزاردهنده ایجاد کند. ممکن است احساس کنید که چیزی در چشم شما است. یا ممکن است چشم دچار قرمزی و خارش شود و نیاز به درمان پزشکی یا جراحی باشد.

علائم ناخنک چشم

اگر چه نام این بیماری شبیه نام یک ورزشکار است، اما پتریژیوم شکایت رایجی است که می‌تواند هر کسی که زمان زیادی را در خارج از منزل می‌گذراند، را تحت تأثیر قرار دهد.

گاهی اوقات، هیچ نشانه‌ای وجود ندارد و فقط ناخنک بروز می‌کند.

وقتی علائم وجود دارند، ممکن است موارد زیر را در چشم تجربه کنید:

• سوزش
• خارش
• احساس وجود شن در چشم
• احساس وجود جسم خارجی در چشم
• قرمزی چشم

اگر توده بر روی قرنیه (قسمت مردمک چشم شما) باشد، می‌تواند شکل آن را تغییر دهد و باعث تاری دید شود.
قبل از ظاهر شدن ناخنک چشم، ممکن است وضعیت مرتبط با آن به نام پینگوکولا (pinguecula) را تجربه کنید. این وضعیت لکه یا برآمدگی زرد رنگ بر روی ملتحمه (سفیدی چشم) است و اگر تحریک شود، می‌تواند قرمز شود.

علل ابتلا به ناخنک چشم

مواردی که به احتمال زیاد سبب بروز ناخنک چشم می‌شوند عبارتند از:

• مواجهه زیاد با نور ماوراء بنفش (مثل نور خورشید)
• خشکی چشم‌
• محرک‌هایی مانند گرد و غبار و باد

در صورتی که در نزدیکی استوا زندگی کنید و مردی بین ۲۰ تا ۴۰ ساله باشید بیشتر احتمال دارد دچار این بیماری شوید. اما این بیماری هر کسی که در یک مکان آفتابی زندگی می‌کند را می‌تواند تحت تأثیر قرار دهد.
به همین ترتیب در صورتی که زمان زیادی را بدون محافظ مثل عینک آفتابی در مقابل نور خورشید قرار گیرید، می‌توانید دچار پینگوکولا شوید. این وضعیت می‌تواند تولید مایع را در خارج از چشم شما متوقف کند، بنابراین ممکن است احساس خشکی چشم داشته باشید یا احساس کنید چیزی در چشم وجود دارد. همچنین ممکن است چشم قرمز شود.

ناخنک چشم چگونه درمان می‌شود؟

در صورت بروز هرگونه علائمی، به چشم پزشک مراجعه کنید. چشم پزشک می‌تواند با نگاه کردن به قسمت جلویی چشم شما با یک میکروسکوپ ویژه به نام اسلیت لمپ وضعیت را تشخیص دهد.
اگر علائم شما خفیف باشند، احتمالاً به درمان نیاز نخواهید داشت. اگر ناخنک چشم باعث قرمزی یا سوزش موقت شود، پزشک شما با موارد زیر آن را درمان خواهد کرد:

• پماد یا قطره‌های مرطوب کننده چشم بدون نسخه
• قطره‌های چشمی که قرمزی و خارش را برطرف می‌کنند.
• قطره‌های چشمی استروئیدی تجویزی برای کاهش قرمزی، خارش، تورم و درد

آیا به جراحی نیاز خواهم داشت؟

اگر توده موجب ناراحتی شما شود یا در بینایی شما اختلال ایجاد کند، پزشک می‌تواند آن را طی جراحی سرپایی بردارد.
مانند هر عمل جراحی ممکن است این جراحی نیز عوارضی ایجاد کند. این عوارض شامل موارد زیر می‌باشند:

• بازگشت توده تهاجمی‌تر
• زخم و یا بریدگی قرنیه
• تاری دید ناشی از قرنیه ناهموار که آستیگماتیسم نامیده می‌شود.

اغلب پزشکان تنها در موارد زیر جراحی را پیشنهاد می‌کنند:

• در صورتی که درمان‌های دیگر با شکست مواجه شده باشند.
• بینایی شما در معرض خطر باشد.
• ظاهر آن شما را آزار دهد.

یک جراحی رایج از سلول‌های خود ملتحمه یا جفت برای پر کردن فضای خالی پس از برداشتن ضایعه استفاده می‌کند. توده برداشته می‌شود و ماده پرکننده بر روی ناحیه مورد نظر چسبانده یا بخیه می‌شود.

این جراحی معمولاً ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد. احتمالاً یک یا دو روز باید چشم شما پوشیده باشد. بعد از چند روز می‌توانید به کار یا فعالیت‌های عادی بازگردید.

چند هفته یا چند ماه ممکن است لازم باشد قطره‌های چشمی استروئیدی مصرف کنید. آن‌ها التهاب را تسکین می‌دهند و احتمال ایجاد ضایعه جدید را کمتر می‌کنند. ممکن است پیوند بافت به چشم ناخوشایند به نظر برسد، اما احتمال بازگشت توده را کاهش می‌دهد.

اگر این جراحی را انجام دادید، در سال آینده توجه ویژه‌ای به چشم خود داشته باشید. بیشتر توده‌ها که عود می‌کنند طی ۱۲ ماه پس از جراحی دوباره رخ می‌دهند. پس از جراحی، محتاط باشید و خارج از منزل همیشه از عینک آفتابی استفاده کنید.

آیا می‌توان از ناخنک چشم پیشگیری کنید؟

بله، هر روز عینک آفتابی بزنید، حتی روزهای بارانی – ابرها نور ماوراء بنفش (UV) را متوقف نمی‌کنند. سایه‌هایی را انتخاب کنید که ۹۹٪ -۱۰۰٪ از اشعه ماوراء بنفش A (UVA) و اشعه ماوراء بنفش B (UVB) را مسدود می‌کنند.
از عینک‌های مخصوص برف که کاملاً بر روی صورت می‌نشینند و اجازه نمی‌دهند نور از اطراف فریم به چشم آسیب برساند که این قابلیت اصطلاحاً wrap-around نامیده می‌شود، استفاده کنید تا بهترین محافظت را در برابر نور ماوراء بنفش، گرد و غبار و باد فراهم آورند. حتی زمانی که در داخل اتومبیل هستید از این عینک‌ها استفاده کنید. برخلاف شیشه جلو اتومبیل، پنجره‌های جانبی خودرو، شما را از اشعه‌های UV محافظت نمی‌کنند. برای حل این مشکل می‌توانید از ورقه‌های محافظتی برای پنجره‌های جانبی خود استفاده کنید.
کارشناسان می گویند که از کلاه لبه دار برای محافظت از چشم خود در برابر نور UV استفاده کنید و برای مرطوب نگه داشتن چشم خود در آب و هوای خشک از اشک‌های مصنوعی استفاده کنید.