تب مالت چیست؟علائم و درمان تب مالت
تب مالت یک بیماری عفونی ناشی از یک نوع باکتری به نام بروسلا است. این باکتری می‌تواند از حیوانات به انسان منتقل شود.
چندین گونه مختلف از باکتری‌های بروسلا وجود دارند. برخی از انواع آنها در گاوها دیده می‌شود. برخی دیگر در سگ‌ها، خوک‌ها، گوسفندان، بزها و شترها یافت می‌شوند. اخیراً دانشمندان گونه‌های جدیدی را در روباه قرمز و برخی از حیوانات دریایی، از جمله سگ ماهی دیده‌اند. بروسلا در حیوانات نمی‌تواند درمان شود.
تب مالت
تب مالت در ایران این بیماری جزو شایع ترین بیماری هاست. تب مالت در سایر نقاط جهان تهدیدی جدی برای سلامتی محسوب می‌شود. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، این بیماری در بیش از نیم میلیون نفر در سال در ۱۰۰ کشور گزارش شده است.
علل تب مالت چه هستند؟
تب مالت در انسان زمانی رخ می‌دهد که فرد با حیوان یا محصول حیوانی آلوده به باکتری‌های بروسلا تماس داشته باشد.
به ندرت، باکتری‌ها ممکن است از فردی به فرد دیگر گسترش یابند. تغذیه با شیر مادر مبتلا به تب مالت ممکن است باکتری را به نوزاد منتقل کند. بروسلا ممکن است از طریق تماس جنسی نیز گسترش یابد.
باکتری می‌تواند از راه‌های زیر وارد بدن انسان شود:
- از طریق بریدگی یا خراش در پوست
- تنفس در هوای آلوده تنفس (به ندرت از طریق باکتری وارد بدن می‌شود)
- خوردن یا نوشیدن چیزهایی که با این باکتری‌ها آلوده شده‌اند مانند شیر غیر پاستوریزه یا گوشتی که کم پخته شده باشد.
در اکثر عفونت‌های تب مالت در انسان، چهار نوع باکتری بروسلا باعث بروز بیماری می‌شوند:
بروسلوز ملیتنسیس. این نوع بیشترین موارد تب مالت انسانی را ایجاد می‌کند و عمدتاً در گوسفند و بزها یافت می‌شود. اغلب در مناطق زیر دیده می‌شود:
- اسپانیا
- یونان
- آمریکای لاتین
- خاورمیانه
- هندوستان
بروسلوز سویس. این عفونت که در خوک‌های وحشی یافت می‌شود شایع‌ترین نوع بروسلا در تب مالت در امریکا است زیرا این گونه اغلب در جنوب شرقی و کالیفرنیا یافت می‌شود. همچنین در اروپا، آمریکای جنوبی و آسیای جنوب شرقی نیز یافت می‌شود.
بروسلوز کانیس. عفونت از این نوع باکتری‌ها از سگ‌ها شیوع می‌یابد و اغلب در مناطق زیر دیده می‌شود:
- آمریکای شمالی، مرکزی و جنوبی
- ژاپن
- اروپای مرکزی
بروسلوز آبورتوس. این عفونت از گاو شیوع می‌یابد. این گونه در سراسر جهان یافت می‌شود و در چندین کشور اروپایی، ژاپن، اسرائیل، کانادا، استرالیا و نیوزیلند کاملاً از بین رفته است.
آیا ممکن است از سگ خود تب مالت بگیرم؟
سگ‌ها می‌توانند با بروسلوز کانیس آلوده شوند. برخی از صاحبان حیوانات خانگی از این طریق دچار تب مالت می‌شوند اما بیماری معمولاً خفیف است. حداقل یک مورد شناخته شده از تب مالت وجود دارد که به وسیله گاز گرفتن سگ، به انسان منتقل می‌شوند. اما شیوع این نوع تب مالت شایع نیست. اکثر سگ‌های آلوده به بروسلا، باکتری‌ها را به صاحبانشان منتقل نمی‌کنند.
اگر در تماس با خون یا سایر مایعات بدن حیوان باشید، احتمال بیشتری وجود دارد که از سگ آلوده تب مالت بگیرید. در دامپزشکان خطر ابتلا به تب مالت بالا است.
اگر به علت دارو یا بیماری خاصی که دارید سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید، نباید به سگ‌هایی که با بروسلا آلوده‌اند، دست بزنید.
عوامل مؤثر بروز تب مالت چه هستند؟
در ایالات متحده، تب مالت در مردان شایع‌تر است. مردانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند اغلب با دام سر و کار دارند. تب مالت در کودکان شایع نیست.
در موارد زیر احتمال بیشتری وجود دارد که به این بیماری مبتلا شوید:
- در صورتی که محصولات لبنی غیرپاستوریزه از گاو، بز یا دیگر حیواناتی که با این باکتری آلوده شده‌اند، بنوشید یا بخورید.
- پنیرهای غیر پاستوریزه‌ای که “پنیر محلی” نامیده می‌شوند بخورید.
- به مناطقی که بروسلا شایع است سفر کنید.
- در کارخانه پردازش گوشت یا کشتارگاه کار کنید.
- در مزرعه کار کنید.
تب مالت در موارد زیر، نیز گزارش شده است:
- شکارچیان
- دامپزشکانی که گاو آلوده را با واکسن بروسلا ایمن سازی کرده است
علائم تب مالت چه هستند؟
علائم عمومی تب مالت اغلب مبهم و شبیه به آنفولانزا هستند. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- تب (شایع‌ترین نشانه، تب متناوب که معمولاً در بعد از ظهر رخ می‌دهد)
- درد پشت
- درد و ناراحتی در تمام بدن
- کاهش اشتها و کاهش وزن
- سردرد
- عرق کردن در شب
- ضعف
- درد شکمی
- سرفه کردن
علائم معمولاً در عرض پنج تا ۳۰ روز پس از تماس با باکتری ظاهر می‌شوند. علائم شما به نوع باکتری بروسلا که شما را آلوده کرده است، بستگی دارند:
- بروسلوز آبورتوس معمولاً علائم خفیف یا متوسط ایجاد می‌کند، اما احتمال بیشتری برای تبدیل شدن به نوع مزمن (طولانی مدت) این بیماری را دارد.
- علائم بروسلوز کانیس ممکن است ظاهر شوند و باز ناپدید شوند. علائم آنها شبیه به بروسلوز آبورتوس هستند، اگرچه افراد مبتلا به بروسلوز کانیس اغلب دچار استفراغ و اسهال هستند.
- بروسلوز سویس ممکن است باعث ایجاد قسمت‌های عفونی (به نام آبسه) در اندام‌های مختلف شود.
- بروسلوز ملیتنسیس ممکن است علائم ناگهانی و شدید ایجاد کند که ممکن است منجر به ناتوانی و معلولیت شود.
تب مالت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک شما را معاینه خواهد کرد. ممکن است موارد زیر را داشته باشید:
- کبد متورم
- غدد لنفاوی متورم
- طحال متورم
- تب بدون توضیح مشخص
- تورم و درد مفصلی
- بثورات پوستی
آزمایشات خون برای تشخیص عفونت انجام خواهند شد و تعیین می‌کنند که چه نوع باکتری بروسلایی باعث بیماری شما شده است. شناسایی صحیح باکتری‌ها به تعیین منبع عفونت کمک می‌کند.
تب مالت چگونه درمان می‌شود؟
درمان تب مالت می‌تواند دشوار باشد. اگر مبتلا به تب مالت هستید، پزشک آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد. آنتی بیوتیک هایی که معمولاً برای درمان تب مالت استفاده می‌شوند عبارتند از:
- داکسی سایکلین
- استرپتومایسین
- سیپروفلوکساسین یا فلوکساسین
- ریفامپین
- کوتریموکسازول تتراسایکلین
به طور کلی داکسی سایکلین و ریفامپین به صورت ترکیبی به مدت ۶-۸ هفته برای شما تجویز خواهند شد.
برای جلوگیری از این بیماری باید آنتی بیوتیک را چندین هفته مصرف کنید. میزان عود پس از درمان حدود ۵-۱۵٪ است و معمولاً در شش ماه اول پس از درمان اتفاق می افتد.
دوره بهبودی می‌تواند هفته‌ها، حتی ماه‌ها طول بکشد. بیماران که در طی یک ماه از شروع علائم تحت درمان قرار می‌گیرند می‌توانند معالجه شوند.
پیامدهای ناشی از تب مالت
تب مالت شدید ممکن است عوارض زیر را در پی داشته باشد:
- عفونت سیستم عصبی مرکزی
- آندوكاردیت (عفونت دیواره یا دریچه‌های قلب)
- آبسه کبدی
تب مالت می‌تواند باعث علائم طولانی مدت شود که شبیه بیماری‌های عدم تحمل فعالیت سیستمیک یا SEID است. SEID قبلاً به عنوان انسفالومییلیت میالژیک یا سندرم خستگی مزمن شناخته شده است. این علائم می‌توانند به معلولیت منجر شوند. این علائم ممکن است عبارتند از:
- خستگی
- عفونت‌هایی که به حالت عادی بر می‌گردد.
- درد مفصل
تب مالت در بارداری ممکن است منجر به موارد زیر شود:
- سقط جنین
- نقص‌های مادرزادی در نوزادان
مرگ به خاطر تب مالت شایع نیست. بیشترین مرگ و میر ناشی از تب مالت به علت بروز اندوکاردیت است.
چگونه می‌توانم از تب مالت جلوگیری کنم؟
تب مالت می‌تواند با اقدامات زیر پیشگیری شود:
- محصولات لبنی غیر پاستوریزه را مصرف نکنید.
- اگر در صنعت پردازش محصولات حیوانی مشغول به کار هستید، دستکش پلاستیکی بپوشید.
اگر با حیوان آلوده به بروسلا تماس داشتید، به پزشک خود اطلاع دهید، حتی اگر علائمی نداشته باشید. باید حداقل شش ماه تحت نظارت باشید. هیچ گونه واکسن انسانی از تب مالت جلوگیری نمی‌کند.
نظرات کاربران