موارد استفاده و عوارض آمی تریپتیلین

آمی تریپتیلین برای درمان مشکلات روحی / روانی مثل افسردگی استفاده می‌شود. این دارو ممکن است به بهبود روحیه و احساس خوب، تسکین اضطراب و تنش کمک کند، به شما در بهبود خواب بهتر کمک کند و سطح انرژی شما را افزایش دهد. آمی تریپتیلین متعلق به دسته‌ای از داروها موسوم به داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای است. این دارو با استفاده از تعادل مواد شیمیایی طبیعی (انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین) در مغز عمل می‌کند.

نحوه مصرف آمی تریپتیلین

قبل از شروع مصرف آمی تریپتیلین و هر بار مصرف مجدد، راهنمای دارو ارائه شده توسط داروساز خود را بخوانید. اگر سوالی دارید، با پزشک یا داروساز مطرح کنید.
این دارو را به صورت خوراکی، معمولاً ۱ تا ۴ بار در روز و یا طبق دستور پزشک مصرف کنید. اگر فقط یک بار در روز از آن استفاده می‌کنید، در هنگام خواب از آن مصرف کنید تا خواب آلودگی روزانه را کاهش دهید. دوز براساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان شما تعیین می‌گردد.

برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی (مانند خواب آلودگی، خشکی دهان، سرگیجه)، پزشک ممکن است دستور دهد دوز دارو را با مقدار کم شروع و به تدریج دوز شما را افزایش می‌دهد. دستورالعمل‌های پزشک خود را با دقت دنبال کنید.

از این دارو به طور مرتب استفاده کنید تا بیشترین بهره را از آن ببرید. به منظور کمک برای یادآوری، هر روز دارو در زمان (ها) مشخص مصرف کنید. دوز، دفعات و دوره مصرف دارو را از آنچه تجویز شده است، بیشتر یا کمتر نکنید. با این کار وضعیت شما هرگز سریعتر بهبود نمی‌یابد و خطر عوارض جانبی افزایش می‌یابد.

مهم است که مصرف این دارو را ادامه دهید حتی اگر احساس خوبی داشته باشید. بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید. در صورت توقف ناگهانی مصرف دارو، بعضی از شرایط ممکن است بدتر شوند. ممکن است لازم باشد دوز خود را به تدریج کاهش دهید.

همچنین ممکن است علائمی نظیر نوسانات خلقی، سردرد، خستگی و تغییر الگوی خواب را تجربه کنید. برای جلوگیری از این علائم هنگام توقف ناگهانی مصرف دارو، پزشک ممکن است به تدریج میزان دوز شما را کاهش دهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک و یا مسئول داروخانه مشورت کنید. هر بار بروز علائم جدید یا بدتر شدن علائم را گزارش دهید.

این دارو ممکن است فوراً عمل نکند. ممکن است در عرض یک هفته متوجه فواید آن شوید. با این وجود، ممکن است تا ۴ هفته طول بکشد تا احساس کنید دارو تأثیر دارد.
اگر وضعیت شما همچنان ادامه یافت یا بدتر شد (مانند احساس غم و اندوه و یا افکار خودکشی)، به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی

با مصرف این دارو خواب آلودگی، سرگیجه، خشکی دهان، تاری دید، یبوست، افزایش وزن، یا مشکل ادرار ممکن است رخ دهد. اگر هر کدام از این موارد ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، به سرعت به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

برای کاهش خطر سرگیجه و احساس سبکی سر، هنگام بلند شدن از موقعیت نشسته یا دراز کشیده، به آرامی بلند شوید.

برای از بین بردن خشکی دهان، از آب نبات یا یخمک (بدون قند) و آدامس (بدون قند) استفاده کنید، آب بنوشید یا از بزاق مصنوعی استفاده کنید.

برای جلوگیری از یبوست، رژیم غذایی مناسب را حفظ کنید، مقدار زیادی آب بنوشید و ورزش کنید. اگر در هنگام استفاده از این دارو مبتلا به یبوست شدید، به منظور انتخاب یک ملین از داروساز کمک بگیرید.

به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را بدین دلیل برای شما تجویز کرده است که نفع آن را بیشتر از خطر عوارض جانبی آن در نظر گرفته است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند، عوارض جانبی جدی ندارند.

در صورت بروز هر کدام از این عوارض نادر اما جدی فوراً به پزشک اطلاع دهید: کبودی / خونریزی آسان، سوزش سر مداوم، لرزش، حالت چهره ماسک مانند، اسپاسم عضلانی، درد شدید معده یا شکم، کاهش توان / میل جنسی، بزرگ شدن / دردناک شدن سینه‌ها.

در صورت وجود هرگونه عوارض جانبی جدی، از جمله: مدفوع سیاه، استفراغی که شبیه پودر قهوه باشد، سرگیجه شدید، غش، تشنج، درد / تورم / قرمزی چشم، گشاد شدن مردمک چشم، تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان در اطراف چراغ‌ها در شب)، فوراً باید تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گیرید.

این دارو به ندرت می‌تواند یک بیماری بسیار جدی ایجاد کند که سندرم بدخیم نوروپاتیک (NMS) نامیده می‌شود. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، فوراً تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گیرید: تب، اختلالات عضلانی، سردرگمی شدید، عرق کردن، ضربان قلب سریع / نامنظم.

واکنش آلرژیک جدی به این دارو نادر است. با این حال، اگر متوجه بروز علائم واکنش آلرژیک، از جمله: بثورات، خارش / تورم (به ویژه در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، شدید فوراً باید تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گیرید.

در این مقاله از راستینه ارائه لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی امکان پذیر نیست، اگر متوجه عارضه دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.

موارد احتیاط

قبل از مصرف آمی تریپتیلین، اگر به این دارو یا به سایر داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای (مانند نورتریپتیلین) حساسیت دارویی دارید، یا اگر آلرژی دیگری دارید، با پزشک یا داروساز خود در میان بگذارید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می‌توانند واکنش‌های آلرژیک و سایر مشکلات را ایجاد کنند. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

قبل از استفاده از این دارو، پزشک یا داروساز خود را از سابقه پزشکی خود مطلع نمایید، به خصوص: مشکلات خونریزی، مشکلات تنفسی، مشکلات کبدی، سابقه حمله قلبی اخیر، مشکلات ادراری (مانند بزرگ شدن پروستات)، تیروئید پرکار (هیپرتیروئیدیسم)، سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم (نوع زاویه بسته)، سابقه شخصی یا خانوادگی شرایط روحی/ روانی (مانند اختلال دوقطبی، روان پریشی)، سابقه خانوادگی خودکشی، تشنج، شرایطی که ممکن است خطر ابتلا به تشنج را افزایش دهد (مانند سایر بیماری‌های مغزی، ترک الکل).

آمی تریپتیلین ممکن است باعث ایجاد یک عارضه شود که بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تاثیرگذار است. طولانی شدن فاصله QT به ندرت می‌تواند ضربان قلب سریع / نامنظم (به ندرت کشنده) و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) ایجاد کند که مستلزم توجه فوری پزشک هستند.

خطر ابتلا به طولانی شدن فاصله QT در صورتی که شرایط خاص پزشکی داشته باشید یا دیگر داروهایی که می‌توانند فاصله QT را افزایش دهند مصرف کنید، بیشتر می‌شود. قبل از مصرف آمی تریپتیلین، پزشک یا داروساز خود را در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید مطلع نمایید و اگر یکی از شرایط زیر را دارید با پزشک خود مطرح کنید: برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آرام، QT طولانی در EKG)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT طولانی در EKG، مرگ ناگهانی قلب).

پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر ابتلا به QT را افزایش دهد. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند دیورتیکها / قرص‌های آب) یا در صورت داشتن شرایطی از قبیل عرق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش یابد. با پزشک خود در مورد استفاده بی خطر از آمی تریپتیلین صحبت کنید.

این دارو ممکن است سبب سرگیجه یا خواب آلودگی یا تاری دید شود. مصرف الکل یا ماری جوانا می‌تواند موجب تشدید سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. لذا ضمن درمان از رانندگی، استفاده از ماشین آلات یا انجام هر کاری که مستلزم آرامش و یا بینایی است تا زمانی که بتوانید چنین کارهایی را با خیال راحت انجام دهید خودداری نمایید.

قبل از انجام عمل جراحی، پزشک یا دندانپزشک خود را در مورد تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع نمایید.

این دارو ممکن است شما را نسبت به نور خورشید حساس‌تر کند. زمان قرار گیری در برابر نور خورشید را محدود کنید. از برنزه کردن و لامپ‌های خورشیدی دوری کنید. هنگام خروج از منزل از کرم‌های ضد آفتاب و لباس‌های محافظ استفاده کنید. در صورت بروز آفتاب سوختگی یا تاول / قرمزی پوست، به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر دچار دیابت هستید، این دارو ممکن است کنترل قند خون شما را دشوار سازد. قند خون خود را به طور منظم بررسی کنید و نتایج را به پزشک خود ارائه دهید. پزشک ممکن است نیاز به تنظیم دارو، برنامه تمرینی یا رژیم غذایی شما داشته باشد.

سالمندان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه سرگیجه (احتمالاً هنگام ایستادن)، خواب آلودگی، یبوست، مشکلات ادراری، تغییرات روحی / خلق و خو (مانند سردرگمی، تحریک) و مشکلات قلب و عروق مانند طولانی شدن فاصله QT حساس‌تر باشند (به بالا مراجعه کنید). سرگیجه، خواب آلودگی و سردرگمی می‌توانند خطر سقوط را افزایش دهند.

در دوران بارداری این دارو باید تنها در صورت نیاز شدید مورد استفاده قرار گیرد. در مورد خطرات و مزایای این دارو با پزشک خود صحبت کنید. از آنجا که مشکلات روحی و روانی درمان نشده (مانند افسردگی، اضطراب، اختلالات هراس) می‌توانند وضعیت جدی باشند، مصرف این دارو را متوقف نکنید، مگر آنکه پزشک دستور داده باشد. اگر در حال برنامه ریزی برای بارداری هستید، باردار شده‌اید یا فکر می‌کنید که ممکن است باردار شوید، بلافاصله با پزشک خود در مورد حوادث و خطرات استفاده از این دارو در طول دوران بارداری صحبت کنید.

این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود و تاثیرات آن بر نوزاد شیرخوار مشخص نیست. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهند یا خطر ابتلا به عوارض جدی را افزایش دهند. این مقاله شامل تمام تداخلات احتمالی دارو نیست. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی / بدون نسخه و محصولات گیاهی) تهیه و آن را به پزشک و داروساز خود ارائه دهید. بدون تأیید پزشک مصرف هیچ دارویی را شروع یا متوقف نکنید و دوز داروها را تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: آربوتامین، دیسولفیرام، مکمل‌های تیروئید، داروهای دیگر که می‌توانند باعث خونریزی / کبودی شوند (از جمله داروهای ضد انعقاد مانند کلوپیدوگرل، داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، رقیق کننده‌های خون نظیر وارفارین)، داروهای آنتی کولینرژیک (مانند بنزودروپین، آلکالوئیدهای بلادونا)، داروهای خاص برای فشار خون بالا (داروهایی که بر مغز اثر می‌گذارند مانند کلونیدین، گوانابنز، رزرپین).

مصرف مهار کننده‌های MAO با این دارو ممکن است موجب تداخل دارویی جدی (احتمالاً کشنده) شود. از مصرف مهار کننده‌های MAO (ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساژیلین، سفینامید، سلژیلین، ترانیل سیپرومین) در طول درمان با این دارو اجتناب کنید. بیشتر مهار کننده‌های MAO نیز باید دو هفته قبل و بعد از درمان با این دارو مصرف شوند. زمان شروع یا متوقف کردن مصرف این داروها را از پزشک خود بپرسید.

سایر داروها می‌توانند حذف آمی تریپتیلین را از بدن شما تحت تأثیر قرار دهند، بدین ترتیب بر نحوه عملکرد آمیتریپتیلین نیز تأثیر می‌گذارند. این داروها عبارتند از: سایمتیدین، تربینافین، داروهایی برای درمان ضربان قلب نامنظم (مانند کینیدین / پروپافنون / فلکاینید)، داروهای ضد افسردگی (مانند SSRIs از جمله پاروکستین / فلوکستین / فلووکسامین). این لیست کامل نیست.

بسیاری از داروها در کنار آمی تریپتییلین ممکن است بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تاثیرگذار باشند شامل آمیودارون، دوفتیلید، پیموزاید، پروکائین آمید، کینیدین، سوتالول، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین)، اسپارفلوکساسین و غیره. بنابراین قبل از استفاده از آمی تریپتیلین، تمام داروهايی که در حال حاضر مصرف می‌کنید را به پزشک يا داروساز خود گزارش دهيد.

در صورت مصرف داروهای ديگر که سبب خواب آلودگی می‌شوند شامل الکل، ماری جوانا، آنتی هيستامين (مانند ستیریزین، ديفن هيدرامين)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، شل کننده عضلانی (مانند کارایسوپروتول، سیکلوبنزاپرین) و داروهای ضد درد (مانند کدئین، هیدروکودون) با پزشک مطرح کنید.

برچسب روی تمام داروهای خود (مانند داروهای سرفه و سرماخوردگی) را بررسی کنید زیرا ممکن است حاوی مواد تشکیل دهنده خواب آلودگی یا ضد انعقاد باشد که می‌توانند ضربان قلب یا فشار خون شما را افزایش دهند. از داروساز خود در مورد استفاده ایمن از این محصولات سؤال کنید.

آسپرین می‌تواند خطر خونریزی هنگام استفاده با این دارو را افزایش دهد. با این حال، اگر پزشک به شما دستور داده است تا به منظور پیشگیری از حمله قلبی یا سکته (معمولاً در دوزهای ۸۱ تا ۳۲۵ میلی گرم در روز) آسپرین مصرف کنید، باید مصرف آن را ادامه دهید مگر اینکه پزشک دستور دیگری بدهد. برای جزئیات بیشتر از پزشک یا داروساز خود سؤال کنید. آمی تریپتیلین بسیار به نوری تریپتیلین شباهت دارد. از داروهای حاوی نورتریپتیلین در هنگام استفاده از آمی تریپتیلین خودداری نمایید.

مصرف دوز بالا یا اوردوز 

در صورتی که دوز بالایی مصرف گردد با مرکز مسمومیت یا اورژانس تماس گیرید. در تهران می توان با مرکز مسمومیت با شماره تلفن ۱۴۹۰ تماس بگیرید. ساکنان دیگر شهر ها می توانند با مرکز کنترل مسمومیت استانی یا اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند.

نکته های مهم

آمی تریپتیلین را به بقیه افراد جهت مصرف ندهید. این برخلاف قانون است. تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی ممکن است به صورت دوره ای برای نشان دادن پیشرفت شما و یا کنترل عوارض جانبی انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.